Χωροκοινωνικοί συσχετισμοί-μετασχηματισμοί στη Νίκαια : από την προσφυγική εγκατάσταση στη σημερινή εικόνα

Part of : Γεωγραφίες ; No.21, 2013, pages 55-69

Issue:
Pages:
55-69
Parallel Title:
Socio-spatial transformations in Nikea : From the refugee settlement to the contemporary urban Scenery
Section Title:
Θεματικό αφιέρωμα: Στεγαστικοί διαχωρισμοί και χωρικοί μετασχηματισμοί των μητροπόλεων Αθήνας και Θεσσαλονίκης
Author:
Abstract:
Αφορμή για την παρούσα εργασία αποτέλεσε παρατήρηση στο χώρο, σύμφωνα με την οποία, στην περιοχή της Νίκαιας Αττικής, εντοπίζονται έντονες κοινωνικοοικονομικές ανισότητες στον τομέα της στέγασης. Το βασικό ερευνητικό ερώτημα σχετίζεται με την αναζήτηση των διαδικασιών μέσα από τις οποίες προέκυψαν οι σημερινές κοινωνικοοικονομικές ανισότητες, ειδικότερα σε περιοχές όπως η Νίκαια που θεωρούνται διαχρονικά ως «υποβαθμισμένες». Για την απάντηση στο ερώτημα αυτό, διαμορφώθηκε κατάλληλο μεθοδολογικό πλαίσιο, όπου καίριο ρόλο έχει η ιστορική προσέγγιση ως μεθοδολογικό εργαλείο. Με άλλαλόγια η διερεύνηση λαμβάνει το 1922 ως αφετηρία, αφού η περιοχή πριν ήταν σχεδόν ακατοίκητη. Παράλληλα, ο σχεδιασμός της έρευνας δίνει έμφαση στην αμφίδρομη σχέση κοινωνικού και γεωγραφικού χώρου, προσπαθώντας να καλύψει ένα ευρύ χρονικό φάσμα από το 1922 μέχρι σήμερα, περιλαμβάνοντας τόσο μελέτη δευτερογενών πηγών όσο και εκπόνηση πρωτογενούς έρευνας. Η πρωτογενής έρευνα απαρτίζεται από επιτόπια χωρική παρατήρηση καθώς και από τη χρήση ποιοτικών και ποσοτικών μεθόδων κοινωνιολογικής έρευνας. Η ποσοτική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με τη χρήση της αναλογικής στρωματοποιημένης τυχαίας δειγματοληψίας σε σχεδιασμένο δείγμα 200 νοικοκυριών και τα πορίσματά της εμπλουτίστηκαν από συμπεράσματα που εξήχθησαν μέσα από ημι-δομημένες συνεντεύξεις, ομάδες εστίασης και βιογραφικές ιστορίες αφήγησης.
Subject:
Subject (LC):
Notes:
Περιέχει εικόνες και πίνακες
References (1):
  1. Gans, H. (1961), «Planning and Social life: Friendship and neighbor relations in suburban communities», Journal of the American Institute of Planners, 27(2).Kuller, R. (1973), Architectural psychology», Proceedings of the Lund conference, Lund, Studentlitteratur.Proshansky, H.M. (1970), Environmental psychology: man and his physical setting, Νέα Υόρκη: Holt, Reinhart and WinstonTaylor, B.R. (1988), Human territorial functioning: an empirical, evolutionary perspective on individual and small group territorial cognitions, behaviours and consequences, Κέμπριτζ: Cambridge University Press.Thill, P. (1997), People, paths and purposes: notations for a participatory envirotecture, Σιάτλ: University of Washington Press.Βρυχέα, Α.(1997), Κατοίκηση προσφύγων: χώροι διαφοράς και συλλογικής μνήμης (επιστημονικό συμπόσιο).Βρυχέα, Α. (2003), Κατοίκηση και Κατοικία, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.Copans, J. (2004), Η επιτόπια εθνολογική έρευνα, Αθήνα: Gutenberg.Cuche, D. (2001), Η έννοια της κουλτούρας στις κοινωνικές επιστήμες,Αθήνα: Gutenberg.Γκέφου-Μαδιανού, Δ. (2006), Εαυτός και άλλος: εννιολογήσεις, ταυτότητες και πρακτικές στην Ελλάδα και την Κύπρο, Αθήνα: Gutenberg.Γκιζελή, Β. (1984), Κοινωνικοί Μετασχηματισμοί και Προέλευση της Κοινωνικής Κατοικίας στην Ελλάδα 1920-1930, Αθήνα: Επικαιρότητα.Δήμος Νικαίας (2004), Το Μπλόκο της Κοκκινιάς, Χρονικό Μνήμης.ΕΚΚΕ (1995), Διαστάσεις του Κοινωνικού Αποκλεισμού στην Ελλάδα, Τόμοι Α’ και Β’, Αθήνα: ΕΚΚΕ.Θανοπούλου, Μ. και Πετρονώτη, Μ. (1987), «Βιογραφική προσέγγιση: Μια άλλη πρόταση για την κοινωνιολογική θεώρηση της ανθρώπινης εμπειρίας»,Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών 64.Ιωσιφίδης, Θ. (2003), Ανάλυση ποιοτικών δεδομένων στις κοινωνικές επιστήμες, Αθήνα: Κριτική.Κατσούλης, Η. (2004), Η έννοια της καθημερινότητας στην κοινωνική θεωρία, Αθήνα: ΕΚΚΕ.Κουβέλη, Α. (1995), Κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες στον τομέα της στέγασης. Μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας. Τυπολογία νοικοκυριών, Αθήνα: ΕΚΚΕ.Κουβέλη, Α. (1997), Στεγαστικές συνθήκες στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. Τυπολογία κατοικίας, Αθήνα: ΕΚΚΕ.Κυριαζή, Ν. (1999), Η κοινωνιολογική έρευνα: κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.Κωνσταντοπούλου, Χ. (2000), Εμείς και οι άλλοι: αναφορά στις τάσεις και τα σύμβολα, Αθήνα: ΕΚΚΕ/Gutenberg.Λεοντίδου, Λ. (2001), Πόλεις της σιωπής, Αθήνα: Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ.Μαράτου-Αλιπράντη, Λ. (1998), Διαδικασίες κοινωνικού μετασχηματισμού στον Πειραιά: Μετακινήσεις, οικογένεια, εργασία, Αθήνα: ΕΚΚΕ. Μιχελή, Λ. (1992), Προσφύγων βίος και πολιτισμός: από τις πόλεις της ελάσσονος Ασίας στα τοπία της παράγκας και του πισσόχαρτου, Αθήνα: Γαλάτεια TV.Ναυρίδης, Κ. και Χρηστάκης, Ν. (1997), Ταυτότητες, Ψυχοκοινωνική συγκρότηση, Αθήνα: Καστανιώτης.Νικολαϊδου, Σ. (1991), Η ανάπλαση ως μέσο άσκησης στεγαστικής πολιτικής στην Ελλάδα: κοινωνιολογική διερεύνηση των αποτελεσμάτων ορισμένων περιπτώσεων ανάπλασης, Αθήνα: ΕΚΚΕ.Οικονόμου, Δ., (1987), «Η στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα: Βασικές ερμηνευτικές υποθέσεις, πιστοδότηση της στέγης και πολιτική ενοικίων», Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών 64.Παναγιωτάτου, Ε. (1983), Θέματα Ανάπτυξης του χώρου, Αθήνα: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.Παπαδοπούλου, Δ. (1999), Κοινωνικός Αποκλεισμός: για τους ανθρώπους που παραμερίζουμε, Αθήνα: Αρμός.Rossi, A. (1991), Η Αρχιτεκτονική της πόλης, Θεσσαλονίκη: University Studio Press.Σχολή Μωραϊτη, Επιστημονικό Συμπόσιο (1997), Ο ξεριζωμός και η άλλη πατρίδα: οι προσφυγουπόλεις στην Ελλάδα, Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας.Τζανακάρης, Β. (2009), Στο όνομα της Προσφυγιάς, Αθήνα: Μεταίχμιο.Τούση, Ε. (2007), Πολεοδομικός Σχεδιασμός και αναβάθμιση της Ποιότητας ζωής. Η περίπτωση της Νίκαιας, Διπλωματική Εργασία, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ.Τούση, Ε. (2009), Διαδικασίες Χωρο-κοινωνικού Μετασχηματισμού και Ταυτοτική συγκρότηση. Η περίπτωση των προσφυγικών στη Νίκαια Αττικής, Διπλωματική εργασία Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μη-χανικών ΕΜΠ, Κατεύθυνση Πολεοδομίας-Χωροταξίας.Τσολάκογλου, Γ. (1999), εισήγηση για τον συλλογικό τόμο Κοινωνικός Αποκλεισμός: για τους ανθρώπους που παραμερίζουμε..., Αθήνα: Αρμός.Φιλιππίδης, Δ. (2001), Μοντέρνα Αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, Αθήνα: Μέλισσα.Χίρσον, Ρενέ (2004), Κληρονόμοι της Μικρασιατικής Καταστροφής, Αθήνα: ΜΙΕΤ.Χρυσάκης, Μ. (1999), εισήγηση για τον συλλογικό τόμο Κοινωνικός Αποκλεισμός: για τους ανθρώπους που παραμερίζουμε...,Αθήνα: Αρμός.