122-139

Housing production in the cities of Ioannina and Gjirokastër as an element of the spatiotemporal transformations of the Greek-Albanian borderland

• Βαταβάλη, Φερενίκη

Οι πολιτικές εξελίξεις που συνταράσσουν την Αλβανία το 1989 οδηγούν στο άνοιγμα των έως τότε κλειστών ελληνοαλβανικών συνόρων και στον ραγδαίο μετασχηματισμό της ελληνοαλβανικής μεθορίου. Μέσα από καθημερινές πρακτικές και τοπικά δίκτυα σχέσεων αναπτύσσονται μεταξύ των δύο πλευρών της συνοριακής γραμμής ανταλλαγές και αλληλεξαρτήσεις που προκαλούν σοβαρούς χωροχρονικούς μετασχηματισμούς σε όλη τη διάρκεια των τελευταίων δύο δεκαετιών.Βασικός ισχυρισμός του άρθρου είναι ότι η παραγωγή κατοικίας αποτελεί βασικό συστατικό των διασυνοριακών ανταλλαγών καικεντρικό στοιχείο των κοινωνικών και παραγωγικών σχέσεων στην ελληνοαλβανική μεθόριο. Η οικοδομική δραστηριότητα γύρω από την κατοικία είναι έντονη και στις δύο πλευρές της μεθορίου και προκαλεί ταχύτατες αλλαγές στη συγκρότηση του χώρου, ιδιαίτερα στις μεθοριακές πόλεις. Το κείμενο εστιάζει στις διαδικασίες παραγωγής κατοικίας στις μεθοριακές πόλεις των Ιωαννίνων στην ελληνική πλευρά και του Αργυροκάστρου στην αλβανική πλευρά και βασίζεται σε έρευνα πεδίου που πραγματοποιήθηκε στις δύο πόλεις στο διάστημα 2006-2010, κυρίως μέσα από προσωπικές συνεντεύξεις παραγόντων που εμπλέκονται στην παραγωγή κατοικίας.

• Social and economic geography

• Urban geography

Το άρθρο αυτό βασίζεται στη διδακτορική διατριβή: ΒαταβάληΦερενίκη (2010), Νέες γεωγραφίες στην ελληνοαλβανική μεθόριο καιδιαδικασίες παραγωγής κατοικίας. Ιωάννινα και Αργυρόκαστρο μετάτο 1989, Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας, Σχολή ΑρχιτεκτόνωνΜηχανικών ΕΜΠ (αδημοσίευτη).Περιέχει χάρτες, πίνακες, εικόνες και διαγράμματα

1. Balla, Evangelia, Mantouvalou, Maria και Vatavali Fereniki (2008),«Housing production, ownership and globalization: social aspectsof changes in Greece and Albania», στο Seminars ofthe Aegean, Χανιά, 2007: 33-43.Castells, Manuel (1997), The rise of the network society, Blackwell.Chen, Xiangming (2005), As Borders Bend: Transnational Spaces onthe Pacific Rim, Rowman & Littlefield Publishers.Dalakoglou, Dimitris (2008), An Anthropology of the Road. Transnationalism,Myths and Migration on the Albanian-GreekCross-Border Motorway, Thesis Submitted for the Degree ofDoctor of Philosophy, Department of Anthropology UCL(αδημοσίευτο).Dalakoglou, Dimitris (2009), «Building and Ordering Transnationalism:Greek Houses in Albania», στο Miller, Daniel (επιμ.)(2009), Anthropology and the Individual, Berg: 51–68.Davis, Mike (2005), «The Great Wall of Capital», στο Sorkin,Michael (επιμ.) (2005), Against the Wall, The New Press.Davis, Mike (2006), Planet of slums, Verso.Ferguson, Yale H. και Jones Barry, R.J. (επιμ.) (2002), PoliticalSpace, SUNY.Green, Sarah (2005), Notes from the Balkans. Locating marginalityand ambiguity on the Greek-Albanian border, Princeton UniversityPress.Hall, Tim (2005), Αστική γεωγραφία, Κριτική.Harvey, David (2001), Spaces of capital. Towards a critical geography,Edinburgh University Press.Harvey, David (2008), «The right to the city», στο New Left Review53: 23-40.Harvey, David (2009), Η κατάσταση της μετανεωτερικότητας. Διερεύνηση των απαρχών της πολιτισμικής μεταβολής, Μεταίχμιο.Harvey, David (2012), Rebel cities. From the right to the city to theurban revolution, Verso.Klein, Naomi (2007), The shock doctrine. The rise of disaster capitalism,Penguin Books.Murray,Warwick (2006), Geographies of globalization, Routledge.Newman, David (2006α), «The lines that continue to separate us: bordersin our “borderless” world», στο Progress in Human Geography30(2): 1-19.Newman, David (2006β), «Borders and Bordering. Towards an InterdisciplinaryDialogue», στο European Journal of SocialTheory 9(2): 171-186.O’Dowd, Liam καιWilson, Thomas (2002), «Frontiers of sovereigntyin the new Europe», στο Alkan Nail (2002), Borders of Europe,Center for European Integration Studies, RheinischeFriedrich-Wilhelms-Universität Bonn.Ohmae, Kenichi (1999), The borderless world, Harper Paperbacks.Sassen, Saskia (1998), Globalization and its discontents, The NewYork Press.Thomassen Bjørn (1996), «Border Studies in Europe: Symbolic andPolitical Boundaries, Anthropological Perspectives», στο Europaea.Journal of the Europeanists 2(1): 37-48.UNDP (2004), Local Sustainable Development Strategy. GjirokasterMunicipality. Gjirokaster Municipality, UNDP.UN-HABITAT (2003), The challenge of slums. Global report onhuman settlements 2003, Earthscan Publications Ltd.World Bank (2006), The status of land reform and real property marketsin Albania, The World Bank Office, Tirana.World Bank (2007), Albania urban sector review, Report No. 37277-AL.Zukin, Sharon (1999), The cultures of cities, Blackwell.Βερέμης, Θάνος, Κουλουμπής, Θεόδωρος, Νικολακόπουλος, Ηλίας(επιμ.) (1995), Ο ελληνισμός της Αλβανίας, ΕΛΙΑΜΕΠ, Ι.Σιδερης.Μάσσεϋ, Ντορήν (1995), Η παγκοσμιότητα του τοπικού, Η Νέα Οικολογία: 56-61.Μπάουμαν, Ζίγκμουντ (2008), Ρευστοί καιροί. Η ζωή την εποχή τηςαβεβαιότητας, Μεταίχμιο.Νιτσιάκος, Βασίλης (2010), Στο σύνορο. «Μετανάστευση», σύνορακαι ταυτότητες στην αλβανο-ελληνική μεθόριο, Οδυσσέας.Νιτσιάκος, Βασίλης, Μάντζος, Κώστας (2003), «Μετανάστευση καισύνορα. Η Ήπειρος μετά το 1990. Η περίπτωση της επαρχίαςΚόνιτσας», Γεωγραφίες 5: 86-97.Σάσεν, Σάσκια (2003), Χωρίς έλεγχο; Η εθνική κυριαρχία, η μετανάστευση και η ιδιότητα του πολίτη την εποχή της παγκοσμιοποίησης, Μεταίχμιο.Χάρβεϊ, Ντέϊβιντ (2006), Ο νέος ιμπεριαλισμός, Καστανιώτης.Χάρβεϊ, Ντέϊβιντ (2007), Νεοφιλελευθερισμός. Ιστορία και παρόν, Καστανιώτης.Χάρβεϊ, Ντέϊβιντ (2011), Το αίνιγμα του κεφαλαίου και οι κρίσεις τουκαπιταλισμού, Καστανιώτης.