Ταυτότητες και ετερότητες στο χορευτικό δρώμενο του Μπέη στη Νέα Βύσσα Έβρου

Part of : Εθνολογία : περιοδική έκδοση της Ελληνικής Εταιρείας Εθνολογίας ; Vol.14, 2008, pages 119-158

Issue:
Pages:
119-158
Parallel Title:
Identity and ‘otherness’ in the dancing ritual of ‘Bei’ in Nea Vyssa Evrou, Greece
Author:
Abstract:
Το χορευτικό δρώμενο τον Μπέη είναι έ:να ευετηριακό θρακι-κό δρώμενο το οποίο ανήκει στον κύκλο των εθίμων της Αποκριάς, συνοδεύεται από ένα σύνολο χορών και σχετίζεται με την ανάπτυξη της βλάστησης. Στη Νέα Βύσσα παρουσιάζει την ιδιαιτερότητα να τελείται στους δύο οικισμούς της κοινότητας, την Άνω και Κάτω Βύσσα, την ίδια ημέρα, κάτω από τις ίδιες συνθήκες και με το ίδιο χορευτικό ρεπερτόριο. Σκοπός της ερευνητικής αυτής μελέτης είναι να υπερβεί τη συμβατική περιγραφή τον δρώμενου και να προσεγγίσει τη συγκεκριμένη διαδικασία υπό τους όρουςτης αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο οικισμών. Ειδικότερα, με σημείο αναφοράς την περιγραφή και την ανάλυση του χορευτικού δρώμενου, προσεγγίζονται οι λόγοι της διπλής τέλεσης του από τους κατοίκους των δύο οικισμών της κοινότητας την ίδια μέρα και κάτω από τις ίδιες συνθήκες, θέτοντας την ερμηνεία του ως παράμετρο της συγκρότησης της τοπικής πολιτισμικής ταυτότητας. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με βάση την εθνογραφική μέθοδο, όπως αυτή εφαρμόζεται στην επιστήμη τον χορού. Τα δεδομένα ταξινομήθηκαν σύμφωνα με το μεθοδολογικό μοντέλο του vanGennep. Η καταγραφή των χορών του δρώμενου γίνεται με βάση το σύστημα σημειογραφίας του Laban. Για την ανάλυση της δομής και της μορφής των χορών, καθώς και της κωδικοποίησής τους χρησιμοποιήθηκε αντίστοιχα η δομική-μορφολογική και τυπολογική μέθοδος ανάλυσης. Η σύγκριση των δεδομένων βασίστηκε στη συγκριτική μέθοδο. Τέλος, προκειμένου να προσεγγισθεί το ζητούμενο της έρευνας σε σχέση με τους όρους της ταυτότηταςκαι ετερότητας, υιοθετήθηκε το θεωρητικό μοντέλο «εμείς»/«άλλοι».Από την ανάλυση και σύγκριση των δεδομένων διαπιστώθηκε ότι η τέλεση του χορευτικού δρώμενου του Μπέη στους δυο οικισμούς είναι πανομοιότυπη και ότι οι ελάχιστες παραλλαγές που παρατηρήθηκαν είναι ήσσονος σημασίας. Η ταυτόχρονη τέλεση του χορευτικού δρώμενου οφείλεται σε λόγους αντιμαχίας μεταξύ των κατοίκων των δύο οικισμών, εφόσον οι μεν και οι δε αντίστοιχα, αξιολογούν θετικά τον «εαυτό» τους και αρνητικά την «άλλη» ομάδα. Ωστόσο, Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μπροστά στον κίνδυνοκάποιας εξωτερικής απειλής, οι κάτοικοι της Νέας Βύσσας ενσωματώνονται και αποτελούν μια συλλογική οντότητα σε σχέση με τους «άλλους», τους «ξένους». Έτσι σε τοπικό επίπεδο διαθέτουν δύο πολιτισμικές ταυτότητες, μια κοινή και μια διαφορετική, οι οποίες άλλοτε συναρθρώνονται και συμβιώνουν ειρηνικά και άλλοτε αλληλοαναιρούνται.
Subject:
Subject (LC):
Keywords:
ταυτότητα, ετερότητα, χορευτικό δρώμενο του Μπέη, Αποκριά, Νέα Βύσσα Έβρου