Erétrie et le peintre de Gesnola

Part of : Αρχαιογνωσία ; Vol.8, No.1-2, 1993, pages 11-95

Issue:
Pages:
11-95
Parallel Title:
Η Ερέτρια και ο ζωγράφος του Gesnola
Section Title:
Μελέτες = Articles
Author:
Abstract:
Ο μεγάλος κρατήρας του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης (αρ. Ευρ. 74.51.965), που αποκάλυψε το 1870 ο Louis Palma di Cesnoia στο Κούριο (Κύπρος), είναι μείζον δημιούργημα του Υστερογεωμετρικού Ευβυϊκού εργαστηρίου. Το αγγείο αποδόθηκε στο ζωγράφο του Cesnoia και είναι ο σημαντικότερος εκπρόσωπος μιας τεχνοτροπίας που προκάλεσε πολλές μιμήσεις, όχι μόνο στην Εύβοια, αλλά και στις Κυκλάδες. Ένας αριθμός κεραμεικών ευρημάτων από το χώρο της Ερέτριας επιβεβαιώνει την επιρροή του ζ. του Cesnoia στη ντόπια παραγωγή του τρίτου τέταρτου του 8ου αι. π.Χ.: αρκετά μεγάλα αγγεία, αποσπασματικά διατηρημένα, που αποκαλύφθηκαν στην περιοχή του ναού του Δαφνηφόρου Απόλλωνος, αντανακλούν την τεχνοτροπία του ζωγράφου. Πρόκειται για τους κρατήρες του Μουσείου της Ερέτριας V 116, V 54, και V 21, που μπορούν να αποδοθούν στο χρωστήρα ενός αγγειογράφου για τον οποίο προτείνουμε την ονομασία «ζωγράφος της Ερέτριας V 116». Τα τρία αγγεία παρουσιάζουν τα ίδια τεχνικά χαρακτηριστικά (χρήση παχέος λευκυκίτρινυυ επιχρίσματος, κύκλους σχεδιασμένους με διαβήτη) και την ίδια τεχνοτροπία στα εικονιστικά θέματα, που πλησιάζει πολύ εκείνη του ζ. του Cesnoia, αν και είναι κάπως βαρύτερη και λιγότερο κομψή.Ο πολύ αποσπασματικός κρατήρας V 116 είναι ένα μεγάλο αγγείο με δύο μετόπες, που εικο- νίζουν άλογο δεμένο στη φάτνη και στραμμένο προς το κέντρο, οι οποίες πλαισιώνουν ένα κεντρικό διάχωρυ. Πάνω από τη ράχη του ζώου κρέμεται διπλός πέλεκυς ανάμεσα σε δύο «άστρα». Κάτω από τις μετόπες αυτές υπάρχει ζωφόρος με άλογα που βόσκουν. Ο κρατήρας V 54, σε πο- λ ύ κακή κατάσταση, είναι λίγο μικρότερος. Παρουσιάζει το ίδιο διακοσμητικό σχήμα, μετόπες με άλογα στη φάτνη, αλλά το μεταξύ τους διάστημα καταλαμβάνεται από πομπή πολεμιστών. Ο κρατήρας V 21 έχει μετόπες με ένα μεγάλο πτηνό.Με βάση τη λεπτομερή ανάλυση καθενός από τα διακοσμητικό θέματα, την εξέταση της συχνότητας με την οποία εμφανίζονται, των συνδυασμών τους και της κατανομής των διακοσμητι- κών ζωνών πάνω στο αγγείο, είναι δυνατό να αποδοθεί στο ζ. της Ερέτριας V 116 μια εξέχουσα θέση στο άμεσο περιβάλλον ή μεταξύ των διαδόχων του ζ. του Cesnoia. Τόσο από την τεχνοτροπία των εικονιστικών θεμάτων όσο και από την επιλογή των διακυπμητικών μοτίβων ο ζ. της Ερέτριας V 116 αποδεικνύεται σύντροφος ή μαθητής του.Ο κατάλογος των αγγειογράφων και των αγγείων που εγγράφυνται στην ομάδα του ζ. του Cesnoia, όπως αυτός καταρτίσθηκε από τους J. Boardman και Μ. Price στο Lefkandi I (1979-80) 74-75, θα πρέπει στο εξής να αλλάξει κάπως: Ο ζ. της Ερέτριας V 116, με τα τρία αγγεία που του αποδόθηκαν, παρεμβάλλεται μεταξύ του ίδιου του ζ. ιου Cesnoia και του αγγειογράφου που «βρίσκεται κοντά στην τεχνοτροπία του». Ένας τέταρτος κρατήρας από την Ερέτρια (V 114), από την περιοχή του ναού του Απόλλωνα, μπορεί να συνδεθεί με την ομάδα Cesnoia, αλλά όχι να αποδοθεί στο χέρι του ζ. της Ερέτριας V 116.
Subject:
Subject (LC):
Keywords:
ζωγραφική, Κύπρος
Notes:
Περιέχει εικόνες, σχέδια και σχήματα