465-475

Η τέχνη του τοπίου

• Milani, Raffaele

Ο σκοπός της εισήγησής μου είναι να βρω τη σύγκλιση όλων των προβλημάτων τα όποια σχετίζονται με τη ζωγραφική και την αναπαράσταση στο πλαίσιο των ιδεών πού διέπουν την αισθητική τού τοπίου. Οί άπαρχές καί ή εξέλιξη της τελευταίας διαμορφώθηκαν άπό τή μόδα τού ταξιδιού, τή μορφή τού κοσμοπολίτη έμπειρογνώμονα, τή ζωγραφική τοπίου (veduta), τήν αισθητική έκτίμηση τών ’Άλπεων καί τών ήφαιστείων. Μία άλλη επιρροή προήλθε άπό τις αισθητικές κατηγορίες: ή περιέργεια γιά τήν ιδέα τού γραφικού τό όποιο χαρακτηρίζεται άπό τήν μή κανονικότητα, τήν ποικιλία, τήν περιπλοκότητα καί τήν τραχύτητα τής άγριας καί χαοτικής φύσης, ό τρόμος τού ύψηλοΰ ό όποιος χαρακτηρίζεται άπό τόν κίνδυνο πού έπιφυλάσσει τό μεγαλείο, τό σκοτάδι, τό πάθος καί ό όποιος άφορά έπίσης στήν έξωτική εύαισθησία, ή λεπτότητα τών εικόνων πού προσφέρονται άπό τή χάρη καί οί όποιες χαρακτηρίζονται άπό τή γοητεία καί τή μυστηριώδη φινέτσα τής μορφής. Οί παραπάνω συνθήκες εύνόησαν τή γέννηση μιας αισθητικής άντίληψης τού τοπίου διαφορετικής άπό μιά πιό άπόμακρη άντίληψη τής φύσης (στόν Όμηρο, τόν Όβίδιο, τόν Βιργίλιο κ.ά.). Ό ζωγράφος καί ό θεατής έπιθυμοΰν νά άποκτήσουν τήν έμπειρία τής αισθητικής άντίληψης τών λεπτομερειών, τών ιδιαιτεροτήτων καί τής διασύνδεσης μεταξύ βλέμματος καί πλαισίου.Ή αισθητική άνακάλυψη τού τοπίου στήν Εύρώπη είναι σχετικά πρόσφατη καί χρονολογείται άπό τόν 18ο αιώνα, όταν ή άπειλή τής βιομηχανοποίησης έγινε ορατή καί άπτή πραγματικότητα. Γιά νά είμαστε άκριβείς, τό τοπίο είναι ή συνολική θέα τού περιβάλλοντος πού ένας άκίνητος ή κινούμενος παρατηρητής έχει άπό μία συγκεκριμένη οπτική γωνία. Ωστόσο ή έστίαση στό τοπίο μέ τίς ποικίλες μορφές του, όπως είναι ή εύχαρίστηση πού άντλεί κανείς άπό τήν παρατήρησή του, ύποδηλώνει μία περίπλοκη άλλαγή στήν εύαισθησία καί σκέψη άπό μία ιστορική καί πολιτιστική σκοπιά άνοιχτή σέ βαθιά καί μεταφορικά νοήματα συνδεδεμένα μέ τό είναι. ’Έτσι τό τοπίο μπορεί νά ιδωθεί ώς μία έννοια ή οποία άφορά σέ πολλούς τομείς (φιλοσοφία, άνθρωπιστικές έπιστήμες, άνθρωπολογία, γεωγραφία, οικονομικά, οικολογία, γεωπονική). ”Αν περιορίσουμε τήν άνάλυσή μας στό πεδίο τής αισθητικής, στό γούστο πού άναπτύ- χθηκε κατά τήν έποχή τού Λόγου, ή σκηνή πού άμέσως έκτυλίσσεται μπροστά μας παρουσιάζει τό γραφικό ώς μία άπεικόνιση τής φύσης, ώς μία έπανεκτίμηση καί προοπτική τοϋ αισθητικού στοχασμού πάνω στήν ομορφιά πού ξεκινά άπό τήν παράδοση τής Ιταλικής Αναγέννησης καί φθάνει μέχρι τόν Εύρωπαϊκό ρομαντισμό. Ή μοντέρνα αισθητική τού τοπίου ξεκίνησε αύτήν τήν περίοδο έχοντας βαθιές ρίζες στήν άρχαία ελληνική καί λατινική κουλτούρα.

• Arts

• Τέχνη
• Αισθητική

ζωγραφική, τοπία, painting, landscapes

Περιέχει βιβλιογραφία