191-202

Τραγωδία και επανάληψη

Λογοτεχνία - Μουσική / Literature - Music

• Mul, Jos de

Σύμφωνα με συγγραφείς, όπως οι Nietzsche, Steiner, και οι Oudemans και Lardinois, ο τραγικός πολιτισμός των αρχαίων Ελλήνων έχει καταστεί εντελώς ξένος σε εμάς. Οι ίδιοι συγγραφείς υποστηρίζουν ότι μέσα στη χριστιανική και στη νεότερη κοσμαντίληψη δεν υπάρχει πλέον θέση για την τραγωδία. Σε αυτό το άρθρο υποστηρίζεται ότι η παραπάνω άποψη δεν συνεπάγεται κατ’ ουδένα τρόπο ότι τραγικά γεγονότα δεν μπορούν πλέον να λάβουν χώρα μέσα στον χριστιανικό και στον νεότερο πολιτισμό. Τούτο όμως συμβαίνει ιδιαιτέρως στον νεότερο πολιτισμό, χωρίς έλλειψη τραγικής ειρωνείας, ακριβώς στη σφαίρα στην οποία πιστεύαμε ότι η τραγωδία έχει εξαλειφθεί: πρόκειται για (τη διάδρασή μας προς) την τεχνολογία. Αν και οι τεχνολογικές τραγωδίες διαφέρουν ως προς πολλά σημεία από τις κλασικές τραγωδίες, δείχνουν πάντως βαθιά συνέχεια. Ακριβώς όπως στην περίπτωση των κλασικών προτύπων τους, η συμπεριφορά των τραγικών ηρώων της εποχής μας χαρακτηρίζεται από λανθασμένο υπολογισμό (αμαρτία), τύφλωση (ατη) σε αναφορά προς την τραγική πραγματικότητα, και απερισκεψία (υβρις). Ωστόσο τα τραγικά γεγονότα δεν δημιουργούν αυτομάτως τραγική συναίσθηση. Οι τραγωδίες χαρακτηρίζονται από το γεγονός ότι οι ήρωες -σε διαφορά από τους θεατές- δεν έχουν συναίσθηση του πεπρωμένου που τους έχει λάχει και που συμβαίνει εξαιτίας τους. Αλλά οι περισσότερες τραγωδίες έχουν επίσης ανατροπή των περιστάσεων (περιπέτεια), δηλαδή μία στιγμή κατά την οποία η γεμάτη ελπίδες προσδοκία καταρρέει και ο ήρωας συναισθάνεται ξαφνικά την τραγική θέση του. Η μετανεωτερικότητα είναι ένας άλλος τρόπος για να πούμε ότι ο νεότερος πολιτισμός αναγνωρίζει τον εαυτό του ως τραγικό.

• Languages and Literature
• History and Archaeology

• Λογοτεχνία

αρχαία ελληνική τραγωδία, ancient Greek tragedy

Περιέχει βιβλιογραφία