87-93

Νέες προοπτικές στην αισθητική και τη φιλοσοφία της τέχνης

Session 2: The evolution of aesthetics

• Dolgov, Konstantin M.

Ή φιλοσοφία καί ή αισθητική τού 20ού αιώνα, όπως καί ή λογοτεχνία καί ή τέχνη, παρουσιάζουν έκπληκτική ποικιλία διαφορετικών σχολών καί τάσεων, ένώ ταυτόχρονα, μέ παράδοξο τρόπο, παρουσιάζουν ένότητα μέσα στήν ποικιλία τους. Τά συστήματα φιλοσοφικών καί αισθητικών κατηγοριών ύπήρξαν όντογενετικά: μέ τήν άνακατασκευή αύτών τών κατηγοριών μπορεί κανείς νά κατανοήσει τήν ιστορία τής φιλοσοφίας καί τήν ιστορία τής αισθητικής.Ή φιλοσοφία καί ή αισθητική τοϋ μοντερνισμού, του στρουκτουραλισμού, τοϋ νέου στρουκτουραλισμού καί τοϋ μεταμοντερνισμοϋ έχουν άλλάξει ριζικά τήν κατάσταση: δημιουργήθηκαν έντελώς νέα συστήματα κατηγοριών τά όποια διαφέρουν ριζικά άπό τά «κλασικά» κατηγορικά συστήματα, τόσο μέ τήν άντικειμενική δσο καί μέ τήν ύποκειμενική έννοια. Βασιζόμενοι στήν άποδόμηση τής ιστορίας κατά τήν οντολογία τοϋ Heidegger, ή όποια έχει σαφή θετικό άναλυ- τικό-συνθετικό καί άντικειμενικό-ύποκειμενικό χαρακτήρα, οί έκπρόσωποι τής σύγχρονης φιλοσοφίας καί αισθητικής άμφισβητοϋν τήν παραδοσιακή μεταφυσική (όντο-λογο-φαλλοκεντρισμός), ένώ ταυτόχρονα προσπαθούν νά δημιουργήσουν μιά «νέα μεταφυσική» (φιλοσοφία τής ζωής, τής έργασίας καί τής γλώσσας), καθώς καί νέα συστήματα κατηγοριών, τά όποια δέν περιλαμβάνουν παραδοσιακές κατηγορίες: langage, discours, écriture, différence, articulation, supplément, présence, spur, rupture, risome, frisure, chora, désir κλπ.Μήπως πρόκειται γιά μιά άπόπειρα θεωρητικής έπαλήθευσης τής μεταβιομηχανικής έποχής; Ή μήπως γιά μιά άπόπειρα «συσχετισμού» τοϋ συνόλου τής κλασικής κληρονομιάς, ώστε νά προσαρμοστεί στίς νέες συνθήκες; Ή είναι μιά ριζοσπαστική διαμαρτυρία κατά τοϋ έκφυλισμοϋ τής Δυτικοευρωπαϊκής κοινωνίας καί τοϋ πολιτισμού της; Είναι πάντως φανερό ότι ό ρόλος τής φιλοσοφίας καί τής αισθητικής στίς συνθήκες αύτές θά γίνεται όλο καί πιό σημαντικός, καθώς ή αισθητική ώς «άσυλο τής μεταφυσικής» (Adorno) διαθέτει τή βαθύτερη ιστορικότητα καί καθολικότητα ώς αύτοσυνεί- δηση τής ούσίας τής άλήθειας σέ έργα τής λογοτεχνίας καί τής τέχνης, τά όποια προβάλλουν τίς κυριότερες ιδέες, τά ένδιαφέροντα καί τά φαινόμενα τής σύγχρονης έποχής.

• Arts
• Philosophy, Ethics and Religion

• Αισθητική
• Τέχνη
• Λογοτεχνία
• Φιλοσοφία