Poetry and philosophy : fellow travellers through the centuries
Part of : Χρονικά αισθητικής : ετήσιον δελτίον της Ελληνικής Εταιρείας Αισθητικής ; Vol.41, No.Α, 2001, pages 199-207
Issue:
Pages:
199-207
Parallel Title:
Ποίηση και φιλοσοφία : συνοδοιπόροι στις χιλιετίες
Section Title:
Ανακοινώσεις/papers/articles
Author:
Abstract:
Ή ποίηση, όπως όλες οί καλές τέχνες, γεννήθηκε μαζί μέ τόν άνθρωπο, άνήκει άποκλειστικά στόν άνθρωπο καί ζεΐ μέ τόν άνθρωπο. ’Έξω καί πέρα άπό αύτόν δέν είναι δυνατή οϋτε κάν νοητή. Ή ιστορία της, κατά συνέπεια, είναι στενά συνυφασμένη μέ τήν άνθρώπινη περιπέτεια καί άκολουθεϊ βήμα πρός βήμα τήν πορεία καί τις έξελίξεις τής κοινωνικής ζωής. Κατηφορίζοντας άπό τίς αιώνιες καί πλούσιες πηγές της, τή μνήμη καί τήν φαντασία, γονιμοποίησε τόν λόγο καί λουλούδισε τό κρυφό περιβόλι τής άνθρώπινης ψυχής, φωτίζοντας στόν άνθρωποποιητή, όσο καί σέ αύτόν πού δέχεται τό θεϊκό άγγιγμά της, τό αισθητικό ον πού κλείνει μέσα του. Χρειάστηκε νά ξεπεραστεΐ όχι μόνο ό σκοταδισμός τού Μεσαίωνα άλλά καί αύτή άκόμα ή αύγή τής ’Αναγέννησης γιά νά ίδοϋν τό φώς μελέτες καί στοχασμοί, μόλις λίγο ένωρίτερα άπό τήν πλούσια άνθοβολή τών γιγάντων τού ιδεαλισμού άργά στόν 18ο καί στόν 19ο αιώνα, πού έβαλαν τό θεμέλια τής άναγνώρισης τής αισθητικής γνώσης παράλληλα καί ισότιμα μέ τή λογοκρατική άνέλιξη καί τή θρησκευτική άνάταση. Ό άνθρωπος άναγνωρίστηκε έτσι, όχι μόνο σάν «ον λογικό» ή «όν θρησκευόμενο», άλλά καί «ον αισθητικό», μέ τρεις, δηλαδή, κορυφαίες καί ισότιμες έκδηλώσεις τής πνευματικότητάς του, πού τόν διακρίνουν καί τόν χαρακτηρίζουν. Μέ τήν άναζωπύρωση τού ένδιαφέροντος τών φιλοσοφικών κύκλων γιά τήν Τέχνη γενικότερα, καί τή γνωστική της λειτουργία, ή ποίηση, μία τέχνη κατ’ έξοχήν, ξανακέρδισε όλο τό έδαφος πού είχε χάσει στόν μακρόχρονο άνταγωνισμό της μέ τή φιλοσοφία, καί σήμερα πιά βρίσκεται τουλάχιστον στό ίδιο έπίπεδο μέ τήν τελευταία· ίσως καί νά τήν ξεπέρασε, άν λάβει κανείς ύπ’ όψιν τίς νέες προσβάσεις στή γνώση πού έπιχειρούν οί θετικές έπιστήμες.Ή γενικότερη άναγνώριση τής άνάγκης προσφυγής στόν «ποιητικό λόγο» γιά μιά καταλληλότερη προσέγγιση τών χώρων έκείνων πού παραδοσιακά άνήκαν στή λογοκρατική πρόσβαση, άποτελεϊ πράγματι φαινόμενο πρόσφατο. ’Έτσι, άπό τήν ισοτιμία ποίησης καί φιλοσοφίας, περάσαμε στήν προτίμηση της πρώτης καί ήδη φτάνουμε σε στοχασμούς άπόρριψης τής νοησιαρχικής πρόσβασης (cognitio intellectiva) μπροστά στή διαισθητική γνώση (cognitio sensitiva).
Subject (LC):
Keywords:
ποίηση, poetry
