44-48

Αι ανθρωπιστικαί διαστάσεις της τέχνης

Επιτρέπεται όπως ή τέχνη άντιμετωπισθή, άπο τής πλευράς τής λειτουργικότητός της ήτις δύναται νά θεωρηθή τυπικώς δυναμική, ώς δράστηριότης κατ’ εξοχήν ανθρώπινη. Επιτρέπεται όμως έξ άλλου νά βεβαιωθή ότι ή τέχνη, πάσα τέχνη, είναι προπάντων ανθρωπιστική. Το κριτήριον το όποιον άπο τής πλευράς του θά έπέτρεπεν ένδεχομένως νά χωρήση τις εις τοιαύτην ύπέρβασιν φαίνεται ότι δέον νά άναζητηθή προς τήν κατεύθυνσιν της ιδέας τής άξιοποιονσης προθεσεως. Ή πρόθεσις αυτή, έ'κδηλος εις μίαν άνθρωπιστικήν τέχνην, έκφράζεται διά μέσου ώρισμένων διακριτικών χαρακτήρων προσλαμβανόντων άξίαν καί σημασίαν διαστασιακάς έν τω μέτρω τής ιδιαιτέρας προοπτικής τήν οποίαν έκαστος έξ αυτών προσδίδει εις τά έ'ργα τέχνης τα όποια χαρακτηρίζει. Θά ήδυνάμεθα νά διακρίνωμεν τέσσαρας κυρίους, τούς έξής : α) ένα χαρακτήρα καθολικότητος, προκύπτοντα έκ τής άναζητήσεως του ουσιώδους, του κοινού εις τήν άνθρωπότητα ολόκληρον β) ένα χαρακτήρα διαλεκτικόν προκύπτοντα έκ τής προσπάθειας όπως κατασταθή μία ισορροπία μεταξύ, άφ’ ενός, τοϋ ιστορικού καί χρονικού, καί, άφ’ έτέρου τοϋ ύπερχρονικοϋ καί αιωνίου στοιχείου τής άνθρωπίνης παρουσίας - γ) ένα χαρακτήρα καθαρτικόν, μή ύποβάλλοντα κατ’ άνάγκην τήν καταστροφήν τοϋ άνθρωπίνου, άλλ’ άντιθέτως τον θρίαμβον τής παρουσίας αύτοϋ έν τώ κόσμω ∙ δ) ένα χαρακτήρα ηνξημένης αυθεντικότητας, συνεπαγόμενου μίαν είλικρίνειαν έναντι πλέγματός τίνος ανθρωπίνων βιωμάτων, καί μίαν άπ’ εύθείας μέθεξιν εις την περιπέτειαν τοΰ πνεύματος. Οί χαρακτήρες ούτοι οί όποιοι είναι ’ίδιοι πάσης άνθρωπιστικής τέχνης έχουν προεκτάσεις τόσον προς την κατεύθυνσιν του καλλιτέχνου όσον καί προς την κατεύθυνσιν τοϋ θεωρού. 'Η άνθρωπιστική τέχνη, καθ’ ό μέτρον ή ΐδιότης αΰτη έχει ειδοποιόν χαρακτήρα, αποκαλύπτεται ούσα τέχνη άνθρωποκεντρική, μόνον δέ εις ήν περίπτωσιν δοξάζει τό ανθρώπινον πρόσωπον ή την ιδέαν τής άνθρωπότητος καθίσταται ή καθαρωτέρα έκδήλωσις τής δυναμικότητος τοΰ ανθρωπίνου πνεύματος.

• Arts

• Τέχνη