Mensonge et vérité chez Pirandello

Part of : Χρονικά αισθητικής : ετήσιον δελτίον της Ελληνικής Εταιρείας Αισθητικής ; Vol.ΚΑ-ΚΒ, No.1, 1982, pages 5-22

Issue:
Pages:
5-22
Parallel Title:
Ψεύδος και αλήθεια στον Πιραντέλλο
Author:
Abstract:
Ό θάνατος τής άλήθειας είναι τό βασικό μήνυμα τοΰ Πιραντέλλο. Ό φιλόσοφος βλέπει διάφορες απόψεις τής έννοιας αύτής πού συναντάμε ατό έργο τοϋ Πιραντέλλο, μέσα σ' ένα σύνολο θεμάτων, ένοχλητικών καμιά φορά, καί θεατρικών τεχνασμάτων, καί πού ή έπιρροή της ύπήρξε πολύ μεγάλη: Κάθε άλήθεια είναι άπιαστη, γιατί δέν είναι παρά μιά χίμαιρα.'Αλήθεια των γεγονότων. «Ό καθένας μέ τή δική του αλήθεια», «‘Όπως μέ θέλεις».'Αλή θεια τής γνώσης τους, τής έξήγησής τους, τής σημασίας τους: «"Ετσι ή αλλιώς».'Εσωτερική αλήθεια τοΰ άνθρώπου, πού μάταια έπιζητεϊ νά παραμείνει ό πραγματικός έαυτός του καί νά δείχνεται έτσι. Ποιοι είμαστε; Πρόσωπα, μάσκες, — φτιαγμένες άπό τούς άμοιούς μας καί τίς περιστάσεις — πού πίσω τους δέν βρίσκεται κάποιο πραγματικό ον. Οΐ παλιές πράξεις μας μάς δεσμεύουν καί μάς έμποδίζουν νά φθάσουμε ατό πραγματικό πεπρωμένο μας. Δέν μπορούμε νά άποτινάξουμε τήν παλιά μάσκα, ούτε νά διαλέξουμε μιά άλλη πού νά μάς αποκαλύπτει τελικά σέ μάς τούς ίδιους καί ατούς άλλους. Οι ήρωες τοϋ Πιραντέλλο αποτυγχάνουν πάντα νά γνωρίσουν οΐ ίδιοι καί νά καταφέρουν νά πετύχουν τήν άναγνώριση τοΰ πραγματικού έαυτοΰ τους.Κι αύτή ακόμη ή λέξη δέν σημαίνει τίποτε, γιατί δέν ύπάρχουν καθορισμένα σύνορα μεταξύ τοΰ φανταστικού καί τοΰ πραγματικού, τοΰ ονείρου και τής έγρήγορσης, τής τρέλλας καί τής λογικής, τοΰ θεάτρου καί τής ζωής. Κι έτσι φτάνουμε στόν «'Ερρίκο τόν Δ'», στά «'Έξι πρόσωπα», στό «'Απόψε αυτοσχεδιάζουμε».Τί πρέπει λοιπόν νά γίνει, άν δέν πιστεύουμε, άπως ò Πιραντέλλο, ούτε στό Θεό οΰτε στόν Άνθρωπο, καί δέν ξέρουμε ποΰ νά ταχθούμε; Νά παίξουμε ώς τό τέλος τό παιχνίδι μέ τίς μάσκες καί τήν έπιβεβλημένη κωμωδία, να φύγουμε χωρίς νά ξέρουμε γιά ποΰ οΰτε τό τί γυρεύουμε νά βροΰμε, νά δούμε τούς άνθρώπους μ' ένα ειρωνικό οίκτο, νά διαλυθούμε μέσα στήν τυφλή Φύση ή στό μηδέν, ή άπλά καί μόνο νά ύποδυθοϋμε άσο πιό πολλές ύπάρξεις μπορούμε, τό ίδιο άπατηλές καί τό ίδιο πραγματικές, όπως κάνει ò άνθρωποςΤοΰ θεάτρου, είτε είναι συγγραφέας είτε ήθοποιός;
Subject:
Subject (LC):