Categories esthetiques et interpretation de l'oeuvre d'art
Part of : Χρονικά αισθητικής : ετήσιον δελτίον της Ελληνικής Εταιρείας Αισθητικής ; Vol.27-28, No.1, 1988, pages 23-41
Issue:
Pages:
23-41
Parallel Title:
Αισθητικές κατηγορίες και ερμηνεία του έργου τέχνης
Author:
Abstract:
Για νά στηρίξουμε τήν ερμηνεία τών έργων τέχνης πάνω σέ κριτήρια οσο το δυνατόν έξειδικευμένα καί άντικειμενικά, είναι σημαντικό νά χρησιμοποιήσουμε τις βάσεις πού προσφέρονται άπά τήν επιστήμη τού ώραίου δταν εκείνη προσπαθεί νά άναλύσει καί νά προσδιορίσει τις κατηγορίες μέ τις όποιες το πνεύμα έκφράζει συνήθως τις σκέψεις του καί τις αισθητικές κρίσεις του.Ξεκινώντας άπά τήν κριτική ένάς δοκιμίου τής « Ομάδας μ» γιά τή Ρητορική τής ποίησης, ό συγγραφέας καταλήγει σέ μία καινούρια ταξινόμηση τών αισθητικών κατηγοριών. Τό ποίημα θά μπορούσε νά χαρακτηρισθεΐ άπά τήν οργάνωση τού περιεχομένου του. Ως έργο τέχνης —έξ ου καί ή γενίκευση στο χώρο τής πλαστικής έκφρασης— θά άνταποκρινόταν σέ μιά ένοποιητική πρόθεση, πού θά έπέβαλε τή διάρθρωση τών άντιθέτων δυνάμεων σέ συναφή συστήματα. Αύτός ό «νόμος» άπαιτεί μία προκαταρκτική διαίρεση τού κόσμου τής σημαντικής. Διακρίνονται έκ τών προτέρων τρεϊς έννοιολογικές κατηγορίες: ό λόγος, πού σημαίνει δλες τίς έκφρά- σεις τής έπικοινωνιακής λειτουργίας, ό κόσμος πού περιλαμβάνει ό,τιδήποτε υπάρχει έκτος τού άνθρώπινου καί ό άνθρωπος, κατηγορία άπά τήν όποια έξαρτάται τό άνθρώπινο καί ιδιαίτερα ή συνείδηση. Τό ούσιαστικό είναι νά άντιληφθεΤ ό δέκτης τήν άντίθεση μεταξύ ανθρώπου καί κόσμου.Ή κύρια ρύθμιση πού έπιφέρεται στή θεωρία τής «'Ομάδας μ» άφορά στή συστηματική καταγραφή τών λύσεων πού προσφέρουν τά έργα τέχνης σ' αύτή τή θεμελιώδη σύγκρουση. Ο'ι λύσεις αύτές, έπτά τον άριθμό, άνταποκρίνονται σέ ισάριθμα βασικά ήθη\ τήν ισορροπία στο Ωραίο, τήν άδι- αφοροποίηση στο Χαριτωμένο, το status quo στό Κωμικό, τήν ύπεροχή τού άνθρώπινου πάνω στό μή άνθρώπινο, στό ύψηλό καί στό θαυμαστό, άνάλογα μέ τό αν ό β' όρος καταργείται ή όχι καί, άντίστροφα, ή κυριαρχία τοϋ κόσμου στό Τραγικό ή στό Παθητικό.Γιά νά μελετηθούν οί ιδεολογικές μετατοπίσεις πού συνεπάγονται τά έργα τέχνης, θά πρέπει νά χρησιμοποιηθοΰν οί διατάξεις των έπτά βασικών ήθώνγιά νά προσδιορίσουν ώς προς τή σημασία καί τήν έπέκταση τις διάφορες κατατμήσεις τοΰ έννοιολογικοΰ σύμπαντος.
Subject:
Subject (LC):
Notes:
Περιέχει πίνακες και σχεδιαγράμματα
