31-53

The latter part of the commonwealth forgets the beginning : αυτοκρατορία και ουτοπική οικονομία στον λόγο για το Νέο Κόσμο το 15°-16° αιώνα

• Μπαλασόπουλος, Αντώνης

Το άρθρο αυτό χαρτογραφεί την αμφίθυμη σχέση που αναπτύσσεται στην πρώιμη νεοτερική περίοδο μεταξύ «ιστορικών» και «μυθοπλαστικών» κατασκευών της ουτοπίας του Νέου Κόσμου, όπως αυτές ενσαρκώνονται στα γραπτά των Κολόμβου και Βεσπού- τσι, από τη μία πλευρά, και στην Ουτοπία του Τόμας Μουρ, από την άλλη. Η σχέση αυτή τοποθετείται στο πλαίσιο των ιδεολογικών εντάσεων αλλά και απρόσμενων συγκλίσεων που χαρακτηρίζουν την άνιση ανάπτυξη της πρώιμης νεοτερικότητας στον Ευρωπαϊκό χώρο: του περάσματος, πιο συγκεκριμένα, από την απολυταρχική μοναρχία στον πρώιμο καπιταλισμό και από τις ενδοκρατικές και ενδο-Ευρωπαϊκές διαμάχες στον αποικιοκρατικό επεκτατισμό. Εστιάζοντας ιδιαίτερα στον εκρηκτικά αντιφατικό τρόπο με τον οποίο τα υπό συζήτηση κείμενα διαπραγματεύονται την έννοια της ανταλλακτικής αξίας και των συνεπειών της για την επεκτατική δραστηριότητα και την οικονομική και κοινωνική δομή του κράτους, το άρθρο αποτελεί μια προσπάθεια επανατοποθέτησης του προβλήματος της ουτοπίας στα πλαίσια όχι κάποιου γενικόλογου ανθρωπισμού, αλλά μιας λεπτομερούς ιστορικής, ιδεολογικής και σημειολογικής ανάλυσης του κειμένου. Αντίθετα με παλαιότερες προσεγγίσεις, το ζητούμενο εδώ δεν είναι η κατανόηση της ουτοπίας ως λιγότερο ή περισσότερο επιθυμητής εικόνας ενός καλύτερου κόσμου, αλλά η κατανόηση των τρόπων με τους οποίους οι κειμενικές συμβάσεις της ουτοπιστικής μυθοπλασίας επιτρέπουν την επεξεργασία, διαπραγμάτευση και φαντασιακή εξουδετέρωση των βασικών ιδεολογικών αντιφάσεων που χαρακτηρίζουν περιόδους κρίσης και μεταβατικότητας.

• Other Humanities
• History and Archaeology

• Utopias
• Ideology
• Mythology
• Ιστορία

περίοδος κρίσης, περίοδος μεταβατικότητας

Περιέχει πίνακες και βιβλιογραφία