241-253

• Συρόπουλος, Σπύρος

Η δυσκολία που παρουσιάζει η διαδικασία κατανόησης της ηθικής της Αντιγόνης βρίσκεται στην ιδεολογική και χρονική απόσταση που µας χωρίζει από την εµπειρία των θεατών της πρωτότυπης παραστάσεως. Η έννοια του Σωστού και του Λάθους, του ∆ικαίου και του Αδίκου, διαµορφώνει τόσο τους χαρακτήρες των πρωταγωνιστών του έργου, όσο και τον χαρακτηρισµό τους ως πρότυπα συµπεριφοράς. Κύριος άξονας της ερµηνευτικής προσέγγισης στο άρθρο αυτό είναι το αντιθετικό ζεύγµα Γραπτοί - Άγραφοι Νόµοι. Ιδιαίτερη σηµασία δίνεται στην εκτίµηση της π λιτικής ιδεολογίας της εποχής, που σίγουρα εκφράζει, συνειδητά ή όχι, το σύνολο των συγχρόνων του Σοφοκλή θεατών. Υποστηρίζεται ότι, αν και η Αντιγόνη θα µπορούσε να κερδίση την εκτίµηση των θεατών στην αρχή το έργου δείχνοντας σεβασµό στους άγραφους νόµους που επιβάλλουν την ταφή των νεκρών, αυτό αλλάζει στο δεύτερο µισό του έργου. Η εμμονή της στους άγραφους νόµους και η έλλειψη σεβασµού στους γραπτούς νόµους της πολιτείας, τους οποίους εκφράζει ο Κρέοντας, θέτουν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη του οργανωµένου κοινωνικού συνόλου, καθώς η σταθερότητα του κυρίαρχου οίκου κλονίζεται και διακυβεύεται η συνέχιση της οικογενείας. Η µεταφορά της συµπαθείας από την Αντιγόνη στον Κρέοντα -ο όποιος δεν είναι αµέτοχος σε λάθη- στηρίζεται και από το γεγονός ότι οι Θεοί στο τέλος του έργου κατηγορούν τον Κρέοντα αλλά δεν δικαιώνουν την Αντιγόνη που ανέλαβε τον ρόλο της υπερασπίσεως των άγραφων νόµων καταπατώντας τους νόµους που επέβαλε η πολιτεία και ο πλησιέστερος άνδρας συγγενής της. Για το κοινό της εποχής της, η Αντιγόνη ήταν ένα αποτρεπτικό παράδειγµα γυναικείας συµπεριφοράς, εφ όσον αυτή ξεφεύγει από τα όρια του φυλετικού της ρόλου.

• Languages and Literature
• Political Science

• Κλασική φιλολογία
• Πολιτική επιστήμη
• Ethics

Περιέχει σημειώσεις και βιβλιογραφία, I want to thank Prof. Yannis Lyritzis (Head of the department of Mediterranean Studies, University of Aegean) for his guiding comments on this article, which is part of an ongoing research programme on the didactic nature of Tragedy and its contribution towards the crystallization of the cultural and political identity of Athens., Μνήμη καθηγητού Νικολάου Α. Λιβαδάρα