231-256

Glay ground hydriae from the Hellenistic cemetery on Rhodes : a contribution to the study of Hellenistic pottery

• Γιαννικούρη, Αγγελική

The excavation, mainly during the last fifty years, of the Hellenistic cemetery on Rhodes, which is considered to be one of the most important in the ancient world, has brought to light a large number of cimerary Hadra hydrias of both classes, though mainly white ground hydrias.The category of clay ground hydria is represented by only six specimens, a very small number in comparison with the large number vase shapes that do not form a distinct burial group; five of them, however (Π 2159, Π 2125, Π 5352, Π 5537, Π 5837), come from various building complexes in the west cemetery and only one was found in the central cemetery. The specimens from Rhodes may be divided into two types on the basis of size. The large hydria is the earlier of the two, and small hydriae may be dated to the last quarter of the 3rd c. BC. The decorative motifs are primarily floral, and the first representational figured scenes occur at the beginning of the last quarter of the 3rd c. BC, mainly on small hydrias.The earliest example of the series, hydria 2125, is assigned by the organisation of its decoration to the group of hydriae with a “laurel wreath pattern made up of a series of trefoil elements” (group LsB) and may be dated to about 240-230 BC. It is followed by hydria Π 5352, which belongs to the group with a “laurel wreath branch on the neck” (group L), dating from the last quarter of the 3rd c. BC, and probably later than 220 BC.Hydria Π 5537 may be dated to the turn of the 3rd to the 2nd c. BC. The “dolphins” group (group D) is represented here by hydriae Π 10759 and Π 2515. The former of these dates from the end of the 3rd c. BC and may be regarded as the work of the Aliki painter. The much-debated hydria Π 2515 is the latest of our group and represents the final stage in the development of the category. A date for this in the early 2nd c. is possible.Reference should also be made to hydria 2159, which is not a genuine Hadra hydria but a related type. It belongs to a group of hydriae used mainly for household purposes, and in some cases as cinerary urns. The organisation of its decoration suggests that it should be assigned to the group of “plain hydriae with spirals”, and it dates from the turn of the 3rd to the 2nd c. BC. It is worth noting that there was once the inscription ’Αλφίτωνon the neck of this hydria, though it is now effaced.The rarity of black-painted hydriae indicates that these vases were not objects of trade, or at least that they were not systematically imported. Chemical analysis of the clay carried out in the laboratories of the British School of Archaeology by Dr. R.E. Jones has demonstrated that they were the product of Cretan workshops. It seems probable that Cretans who settled on Rhodes brought with them their household equipment, including these vases, which they then used as cinerary urns, probably in order to indicate their place of origin. The presence of Cretans on the cosm opolitan island of Rhodes comes as no surprises especially at a period when relations between the two islands seem to have been very close, are attested by epigraphic and other sources.

• History and Archaeology

• Αρχαιολογία
• Ανασκαφές (Αρχαιολογία)
• Decorative arts

Το άρθρο αυτό αποτελεί το πρώτο μέροςτης μεταπτυχιακής μου εργασίας με θέμα "Υδρίες Hadra από την ελληνιστική νεκρόπολη της Ρόδου: συμβολή στη μελέτη της γραπτής ελληνιστικής κεραμεικής" που κατατέθηκε και εγκρίθηκε από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης με εισηγήτρια την καθηγήτρια Στέλλα Δρούγου.Από τη θέση αυτή θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα την κ. Δρούγου για το ενδιαφέρον με το οποίο παρακολούθησε από την αρχή την πρόοδο της εργασίας και για τις πολύτιμες υποδείξεις της. Θερμές ευχαριστίες εκφράζω επίσης στην κ. Ηώ Ζερβο υδάκη, η οποία με στήριξε επιστημονικά και με την συμπαράστασή της περατώθηκε αυτή η εργασία. Ευχαριστίες οφείλω και στον Έφορο Αρχαιοτήτων I. Παπαχριστοδούλου για την παραχώρηση του υλικού, καθώς και στη συνάδελφο Α. Κατσιώτη.Οι ανασκαφικές φωτογραφίες που απαρτίζουν τους πίνακες προέρχονται από το φωτογραφικό αρχείο της KB' Εφορείας. Οι λήψεις των αγγείων έγιναν από τους φωτογράφους της υπηρεσίας Γ. Μπελεγρίνη, Κ. Χρυσοβέργη και από τον ιδιώτη φωτογράφο Α. Κουφού. Τα σχέδια των αγγείων έγιναν από τον Στ. Δασκαλάκη. Η δακτυλογράφηση του κειμ ένου πραγματοποιήθηκε από τη Β. Αγγελινάκη, την οποία ευχαριστώ ιδιαίτερα. Τέλος, θερμές ευχαριστίες οφείλονται στους συντηρητές αρχαιοτήτων Μ. Καΐκη, ο οποίος συντήρησε όλες τις υδρίες, και στον Δ. Κουγιό για τη βοήθειά του στην τακτοποίηση του υλικού όλα αυτά τα χρόνια., Περιέχει σχέδια, παράρτημα και βιβλιογραφία, Το άρθρο περιέχεται στο τεύχος: Μέρος Α'-Μελέτες