Η παράδοση του βίου του οσίου Ιωσήφ Σαμάκου και η εποχή της δράσης του στο Χάνδακα
Part of : Θησαυρίσματα ; Vol.29, 1999, pages 109-161
Issue:
Pages:
109-161
Author:
Abstract:
Dato che aveva al suo attivo una ricca attività filantropica, un ieromonaco della chiesa S. Giovanni Teologo di Dermatàs venne consacrato santo nella coscienza degli ortodossi della città di Candia (odierna Iraclion), fin dalla prima metà del XVI secolo. Si tratta di Iosif Samakos, la cui reliquia fu trasportata da profughi, dopo la caduta della città, a Zante. Si conserva ancora oggi colà, nella chiesa del Pantocratora a Gaitani. Nella seconda metà del XVIII o all’inizio del XIX secolo, un anonimo lettore di un manoscritto contenente la funzione (acoluthia) del santo (cod. Vat. Gr. 2621), in una nota sul margine del sinassario, data la sua morte nel 22 gennaio 1511. L’informazione venne inserita anche in un’edizione dello stesso testo stampata a Zante nel 1864 ed è generalmente accettata dagli studiosi più recenti, senza però alcuna conferma da altre fonti. Nei registri dei notai cretesi conservati presso l’Archivio di Stato di Venezia, sono stat
e localizzate alcune testimonianze su di un monaco Iosif Samakos, che vivena nella capitale dell’isola dalla fine del XIV fino circa a metà del XV secolo. Per l’identificazione di questa persona con il santo mancano sicuri elementi dimostrativi. Dovevano tuttavia appartenere entrambi almeno alla stessa famiglia, la cui contiguità con i circoli clericali della città evidenzia la testimonianza dei documenti notarili. L’ attività di San Iosif, come viene descritta nel sinassario, si può in qualche modo ricondurre al nuovo modello di santità, nel modo in cui era venuto a configurarsi nei centri cittadini del Mediterraneo durante il tardo Medioevo.
Subject (LC):
Notes:
Περιέχει σημειώσεις, Για την αρθρογράφο πολύτιμη υπήρξε η συνδρομή που προσέφερε στη συγγραφή της παρούσας μελέτης η διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου καθηγήτρια κ. Χρύσα Μαλτέζου για τις σημαντικές βελτιώσεις που επέφερε στο περιεχόμενο και στη γλωσσική μορφή του κειμένου , καθώς και για τις βιβλιογραφικές της υποδείξεις, την ευχαριστεί και από τη θέση αυτή. Με ευγνωμοσύνη θυμάται, επίσης, τον πρώην διευθυντή του Ινστιτούτου Ν. Μ. Παναγιωτάκη, ο οποίος της επισήμανε τη δυνατότητα αναχρονολόγησης της ζωής του Ιωσήφ και της εξα
σφάλισε δυσεύρετο βιβλιογραφικό υλικό, καθώς και μικροταινίες των χειρογράφων με τις παραλλαγές του βίου του αγίου. Ευχαριστεί, τέλος, τους καθηγητές Θ. Δετοράκη, Στ. Κακλαμάνη και A. Vincent, τους παλαιογράφους συνεργάτες του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης Αγ. Τσελίκα και Μαρία Πολίτη, καθώς και το διευθυντή της Καϊρείου Βιβλιοθήκης της Άνδρου Δ. Πολέμη, για την πολύπλευρη βοήθειά τους στη διεξαγωγή της έρευνάς της.