Les premiers Podocataro recherches basées sur le testament de Hugues (1452)
Part of : Θησαυρίσματα ; Vol.23, 1993, pages 130-182
Issue:
Pages:
130-182
Parallel Title:
Οι πρώτοι Podocataro έρευνες με βάση τη διαθήκη του Ούγου (1452)
Author:
Abstract:
Η οικογένεια των Podocataro (Ποδοκάθαρων), μία από τις σημαντικότερες και πλουσιότερες της Κύπρου από το 1400 ως το 1571, έσβησε στη Βενετία προς τα τέλη του 16ου αιώνα. Ως τώρα πολύ λίγα πράγματα γνωρίζαμε για την καταγωγή και την πρώιμη γενεαλογία της. Ήταν γνωστός ο περίφημος Ίανος (Ianiis, Zanettus, Jean), έμπορος και επιχειρηματίας μεγάλου βεληνεκούς, που πλήρωσε η πάντως προκατέβαλε τα χρήματα για την εξαγορά του βασιλιά Ιανού, αιχμαλώτου των Αιγυπτίων το 1436.Εδώ παρουσιάζεται για πρώτη φορά η διαθήκη του δευτερότοκου γιου του, του Ούγου, που συντάχθηκε στη Λευκωσία στις 14 Δεκεμβρίου 1452 και σώζεται στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας. Στη διαθήκη επιτάσσεται μια παπική βούλλα του Σίξτου Δ' του 1472, που εκδόθηκε για τους ομοπάτριους αδελφούς του Ούγου, και η διαθήκη της εγγονής του Καικιλίας, συνταγμένη στις 16 ’Οκτωβρίου 1532. 'Η διαθήκη του Ούγου, έγγραφο έκτασης 16 σελίδων, αντιπροσωπεύει μια ανεκτίμητης αξίας πηγή, επειδή περιέχει πληροφορίες για τις παλαιότερες γενεές της οικογένειας των Podocataro, άλλα και για την παιδεία, το θρήσκευμα, τα πλούτη, τα επαγγέλματα, τα κτήματα, τις εμπορικές και οικονομικές δραστηριότητές τους και ακόμη τις ανθρώπινες προσωπικότητες των μελών της. Γνωρίζουμε τώρα ότι ο Ιανός είχε μιαν αδελφή, μονάστρια σε μονή ελληνορθόδοξων μοναστριών που ίδρυσε ο ίδιος και ένας αδελφός του, ό Φίλιππος, αρχηγέτης ενός δεύτερου κλάδου της οικογένειας. 'Ο Ιανός, που μάλιστα θάφτηκε στη μονή αυτή, νυμφεύθηκε δύο φορές. Την πρώτη φορά με μια γυναίκα άγνωστης οικογένειας, ορθόδοξη, που πέθανε νέα και έγινε μητέρα τριών τέκνων: του Ούγου, του πρωτότοκου Πέτρου και μιας θυγατέρας. Η δεύτερη σύζυγός του, η Ιωάννα Urri ή Curri, ήταν, αντίθετα, λατινικού δόγματος, καταγόμενη από οικογένεια με μεγάλη παιδεία. Τα τέκνα από τον δεύτερο αυτόν γάμο ακολούθησαν το καθολικό δόγμα, και ανάμεσά τους συγκαταλέγεται και ο περίφημος αργότερα καρδινάλιος Λουδοβίκος Podocataro, που ο τάφος του βρίσκεται στον ναό της Santa Maria del Popolo της Ρώμης. Ανάμεσα στα άλλα τέκνα πρέπει να μνημονευθεί, εκτός από τον Γεώργιο και τον Κάρολο, και ο Φίλιππος, πατέρας των μελλοντικών αρχιεπισκόπων Λευκωσίας Λιβίου και Καίσαρα, που ο τάφος τους βρίσκεται στον ναό του 'Αγίου Σεβαστιανού της Βενετίας.Στη διαθήκη του ο Ούγος μνημονεύει 14 συνολικά Podocataro, και ειδικότερα τους ομοπάτριους αδελφούς του. που, όπως αυτός, σπούδαζαν όλοι στην Πάδοβα. Ο ίδιος ο Ούγος έλαβε σύζυγο καταγόμενη από γαλλική αριστοκρατική οικογένεια, σύμφωνα με το λατινικό τυπικό, και επίσης θάφτηκε με το ίδιο τυπικό (αν και παρέμεινε ως το τέλος ορθόδοξος), κοντά στον τάφο του πατέρα του στην ορθόδοξη μονή των Ελληνίδων. Ωστόσο, ο Ούγος χρειάστηκε να λάβει άδεια για την ταφή του από την καθολική εκκλησία της Κύπρου και, για να την εξασφαλίσει, ζήτησε τη μεσολάβηση του βασιλιά. Η διαθήκη αποκαλύπτει την τεράστια περιουσία των Podocataro, που εν μέρει είχε κληροδοτηθεί στον Ούγο από τον πατέρα του, εν μέρει είχε αποκτηθεί από τον ίδιο, και περιελάμβανε μεγάλα κτήματα, αγροτικά και ακίνητα, καθώς και τις αλυκές της Λεμεσού. Ο Ούγος συνέχισε την επαγγελματική δραστηριότητα του πατέρα του ως έμπορος και τραπεζίτης και στη διαθήκη του μνημονεύει τους συνεταίρους, τούς πιστωτές και τούς χρεώστες του. Ανάμεσα στα πολυάριθμα κληροδοτήματα που αφήνει βλέπουμε με ενδιαφέρον να περιλαμβάνεται και ή βιβλιοθήκη του και ανάμεσα στους κληρονόμους όλο το προσωπικό του αρχοντικού του και πολλές εκκλησίες και θρησκευτικές οργανώσεις και των δύο δογμάτων.Η παπική βούλλα του Σίξτου Δ' και ή διαθήκη της εγγονής του μας δίνουν πληροφορίες για τις τύχες της περιουσίας και των κτημάτων της οικογένειας μετά τον θάνατο του Ούγου το 1457. Με τον θάνατό του το βασίλειο της Κύπρου έχασε τον πιο διακεκριμένο πρεσβευτή του στο εξωτερικό και ταυτόχρονα τον πιο άξιο «υπουργό Εξωτερικών» του, αναντικατάστατο για πολλά χρόνια.
Subject:
Subject (LC):
Notes:
Περιέχει σημειώσεις
