37-148

Τα Ελληνικά του Κυριακού του Αγκωνιτανού

• Pontani,  Anna

Η μελέτη αυτή αποτελείται από την εισαγωγή και τέσσερα κεφάλαια. Στην εισαγωγή περιγράφεται η σημερινή κατάσταση των σπουδών γύρω από τον Κυριάκο τον Αγκωνιτανό, γνωστόν αρχαιόφιλο ταξιδιώτη και ουμανιστή του 15ου αιώνα, και γίνεται αναφορά κυρίως σε κείμενα που, έκτος από τις ελληνιστικές επιγραφές που αντέγραψε στα ταξίδια του, πιστοποιούν τις σχέσεις του Κυριάκου με την ελληνικέ γλώσσα και με τον σύγχρονό του βυζαντινό κόσμο. Στο πρώτο από τα τέσσερα κεφάλαια που ακολουθούν η σχέση αυτή αναλύεται με βάση την εξέταση της χειρόγραφης παράδοσης των ελληνικών κειμένων που συνέθεσε ή αντέγραψε, μερικά από τα όποια εκδίδονται εδώ για πρώτη φορά ή επανεξετάζονται και επανεκδίδονται υστέρα από νέα αντιβολή των χειρογράφων. Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται διερεύνηση των μαρτυριών για τις ελληνικές σπουδές του Κυριάκου των περιεχομένων στη βιογραφία του από τον F. Scalamonti και επιχειρείται η ανασυγκρότηση της βιβλιοθήκης του. Το κεφάλαιο είναι διαρθρωμένο σε τρία μέρη: α) στο βιογραφικό σχεδίασμα για τον Χριστόφορο da Rieti, άγνωστη ως τώρα μορφή του ιταλικού ουμανισμού του 15ου αιώνα (περιγράφεται το χειρόγραφό του Par. Gr. 425), β) στο αυτοβιογραφικό σημείωμα του ίδιου το σχετιζόμενο με το χειρόγραφο Vat. Gr. 1309, του Κυριακού και γ) στον έλεγχο των ελληνικών χειρογράφων που διάβασε ή είχε στην κυριότητά του, όπως συνάγεται από τη βιογραφία του Scalamonti, και από τα ίδια τα κείμενα του Κυριακού. Στο τρίτο κεφάλαιο, υποδιαιρούμενο σε πέντε μέρη, εξετάζονται: α) τα ελληνικά χειρόγραφα που του ανήκαν ή πέρασαν από τα χέρια του, β) τα ελληνικά χειρόγραφα όπου υπάρχουν αυτόγραφες σημειώσεις του, γ) τα λατινικά χειρόγραφα όπου επίσης υπάρχουν αυτόγραφες σημειώσεις του, δ) τα χειρόγραφα που αντιγράφτηκαν εξ ολοκλήρου από τον ίδιο, και ε) αρχειακά έγγραφα. Στο τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο, μεικτού περιεχομένου, περιλαμβάνονται α) ή περιγραφή δύο αυτόγραφων και ανέκδοτων ως τώρα σχεδίων του Κυριακού, που σώζονται στον Vat. Gr. 1484, β) η διερεύνηση των πληροφοριών για την παραμονή του Κυριακού στην Κρήτη, όπως συνάγονται από τα αυτόγραφα σημειώματά του στον Vat. Lat. 537, και γ) ό έλεγχος των ελληνικών και των λατινικών αλφαβήτων που σχεδίασε ο Κυριακός, εμπνεόμενος ίσως από πρότυπα προερχόμενα από μεσαιωνικά χειρόγραφα του γραμματικού Πρισκιανού.

• Languages and Literature
• History and Archaeology

• Language and history
• Ελληνική φιλολογία

Περιέχει σημειώσεις, La misura del mio debito verso tutti coloro che mi hanno aiutato in questo lavoro non è messa in adeguata evidenza dalla citazione dei loro nomi nel corso della trattazione dei vari problemi, che grazie ai loro interventi ho potuto meglio impostare o talora risolvere. In particolare senza l’aiuto costante e generoso di Filippo Di Benedetto il mio studio non si sarebbe potuto compiere., Fig. 1-7