Μέγας κριτής

Part of : Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου ; Vol.45, 2014, pages 189-192

Issue:
Pages:
189-192
Author:
Abstract:
Ο Τιπούκειτος, ο περίφημος αυτός “ινδηξ” των Βασιλικών του τέλους του 11ου αι., περιλαμβάνει στο μοναδικό σωζόμενο χειρόγραφό του, τον Cod. Vat. Gr. 853 (fol. Ir), μία ελλιπή καταχώριση όπου απαντά η περίεργη αναφορά: «μ»: «κριτοΰ του Πατζή». Μετά την ερμηνευτική απόδοση του “μ” ως “μεγάλου”, μία εκδοχή προς την οποία έμμεσα φαίνεται να κλίνει ο Σπ. Τρωιάνος, ο Κ. Πιτσάκης επανήλθε στην άποψη που είχε υποστηρίξει παλαιότερα ο G. Mercati, σύμφωνα με την οποία το μυστηριώδες “μ” θα πρέπει μάλλον να αποδοθεί ως “Μιχαήλ” ή “Μανουήλ” με βάση το ορθό επιχείρημα ότι ο “μέγας κριτής” δεν υπήρξε ποτέ επίσημος τίτλος βυζαντινού αξιωματούχου. Ο συγγραφέας του άρθρου επιχειρεί μία νέα ανάγνωση των πρώτων στίχων της Πείρας, περίφημης συλλογής αποσπασμάτων από τις δικαστικές αποφάσεις του Ευσταθίου του Ρωμαίου των μέσων του 11ου αι. Σύμφωνα με την εκδοχή που θα υποστηρίξει, ο Πατζής χρησιμοποίησε την καταγραφή της Πείρας “εκ των πράξεων του μεγάλου κριτοΰ (και όχι κυροΰ) Εύσταθίου τοΰ 'Ρωμαίου” (Cod. Laur. 80.6, fol. 481r) ως πρότυπο προκειμένου να προσδώσει και στον εαυτό του τον χαρακτηρισμό του “μεγάλου κριτοΰ”· ένας καθ’ όλα επαινετικός χαρακτηρισμός που θα του επέτρεπε να αναρριχηθεί στη σειρά των επιφανών βυζαντινών δικαστών μεταξύ των οποίων την πλέον τιμητική θέση κατείχε ο Ευστάθιος Ρωμαίος.
Subject:
Subject (LC):
Keywords:
Tipoukeitos, Patzes, Peira, Eustathios Rhomaios, Τιπούκειτος, Πατζής, πείρα, Ευστάθιος Ρωμαίος