Διηγήματα του Παπαδιαμάντη στον κινηματογράφο : Η περίπτωση της ταινίας Ο μετανάστης του Νέστορα Μάτσα

Part of : Σύγκριση ; No.23, 2013, pages 119-127

Issue:
Pages:
119-127
Parallel Title:
Papadiamantis’s short stories on screen : The case of Nestoras Matsas’s film The Immigrant.
Section Title:
Articles
Author:
Abstract:
In this paper I attempt a comparative study of Nestoras Matsas’s film The Immigrant (1965) and two short stories by Alexandros Papadiamantis, The American (1891) and Fortune from America(1901), on which the movie is loosely based. The film belongs to the category of film adaptation called ‘‘commentary’’, where an original literary text is taken and either purposely or inadvertently altered in some respects. Matsas transposes the action from the 1870’s to the 1960’s and uses his literary source to propose a reflection on the work life of Greek emigrants of the post-war period.The film also has an historical value, since it is the first screen adaptation of Papadiamantis’s fiction.Issues discussed are plot, methods of characterization, structure, narrative techniques, function of scenery and the depiction of traditional Greek life.
Subject:
Subject (LC):
Electronic Resources:
References (42):
  1. Linda Costanzo Cahir, “Short Stories into Film”, Literature Into Film: Theory And Practical Approaches, Jefferson N.C., McFarland, 2006
  2. Γιώργος Ιωάννου, «Ο της Φύσεως Έρως»,Τετράδια Ευθύνης, αρ. 15 [Μνημόσυνο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη: Εκατό χρόνια από την κοίμησή του], Αθήνα 1981
  3. Βασίλης Βαμβακάς, «Η “μετανάστευση” του ελληνικού κινηματογράφου από το εμπορικό στο πολιτικό στίγμα», στον τόμο: Φωτεινή Τομαή-Κωνσταντοπούλου (επιμ.), Η μετανάστευση στον κινηματογράφο, Αθήνα, Παπαζήσης, 2004
  4. Χρυσάνθη Σωτηροπούλου (Η ελληνική κινηματογραφία 1960-1970: Μια χαμένη ευκαιρία»,στο βιβλίο της ίδιας Η διασπορά στον ελληνικό κινηματογράφο. Επιδράσεις και επιρροές στη θεματολογική εξέλιξη των ταινιών της περιόδου 1945-1986, Αθήνα, Θεμέλιο, 1995
  5. Χριστόφορος Μηλιώνης («Παπαδιαμάντης και ηθογραφία ή Ηθογραφίας αναίρεσις», στον τόμο: Πρακτικά Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.Σκιάθος 20-24 Σεπτεμβρίου 1991, Αθήνα, Δόμος,1996
  6. Ελένη Πολίτου-Μαρμαρινού («Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης», Η παλαιότερη πεζογραφία μας. Από τις αρχές της ως τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, τόμ. ΣΤ΄ (1880-1900), Αθήνα, Σοκόλης, 1997
  7. Π. Δ. Μαστροδημήτρης (Εισαγωγή στη Νεοελληνική Φιλολογία, Αθήνα, Δόμος, 1990
  8. Κώστας Στεργιόπουλος(«Το απροσδόκητο βάθος της παπαδιαμαντικής γραφής», Περιδιαβάζοντας, Αθήνα,Κέδρος, 1986
  9. Στέφανος Δάφνης («Το χιούμορ στον Παπαδιαμάντη», Βωμός, χρ. Α΄, αρ. 8, 9, 10 (Μάρτης-Απρίλης 1919)
  10. Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη, «Το σχοίνισμα της γραφής», εφημ. Ελευθεροτυπία,Βιβλιοθήκη, 1 Οκτωβρίου 2011
  11. Τέλλος Άγρας, «Πώς βλέπομε σήμερα τον Παπαδιαμάντη», Κριτικά, τόμος. τρίτος,φιλολογική επιμέλεια Κώστας Στεργιόπουλος,Αθήνα, Ερμής, 1984
  12. Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, «Η γλώσσα του Αλέξανδρου Πα- παδιαμάντη και η σημερινή γλωσσική πραγματικότητα», Η λέξη, τχ. 162 (Μάρτης-Απρίλης 2001)
  13. Οδυσσέας Ελύτης («Η μαγεία του Παπαδιαμάντη», Εν λευκώ, Αθήνα, Ίκαρος, 1992
  14. Κωστής Παλαμάς, «Η Μούσα του Παπαδιαμάντη. Όταν εζούσε», Κωστή Παλαμά Άπαντα, Αθήνα, Μπίρης, χ.χ., τόμ. 10
  15. Γιάννη Λεοντάρη, «Ρόλοι και λειτουργίες του αφηγητή στη λογοτεχνική και την κινηματογραφική αφήγηση: Πρώτα στοιχεία για μια εισαγωγή στη συγκριτική αφηγματολογία», Σύγκριση / Comparaison,τχ. 12 (2001)
  16. Francis Vanoye και Anne Goliot-Lété, Précis d’analyse filmique, Παρίσι, Nathan, 1982
  17. Christian Metz, L’énonciation impersonnelle ou le site du film, Παρίσι, Méridiens Klincksieck,1991
  18. Έρη Σταυροπούλου («Η εικόνα της Αμερικής στην ελληνική λογοτεχνία του 19ου αιώνα.Ανάμεσα στον εξωτισμό και την ουτοπία», Σύγκριση / Comparaison, τχ. 16 (2005)
  19. Ελίζα-Άννα Δελβερούδη, «Τα δώρα του μετανάστη», στον τόμο: Αθηνά Καρτάλου,Αφροδίτη Νικολαϊδου, Θάνος Αναστόπουλος (επιμ.), Σε ξένο τόπο. Η μετανάστευση στον ελληνικό κινηματογράφο 1956-2006, Αθήνα, Αιγόκερως, 2006
  20. Δέσποινα Κακλαμανίδου,Όταν το μυθιστόρημα συνάντησε τον κινηματογράφο, Αθήνα, Αιγόκερως, 2006
  21. Imelda Wheelan (“Adaptations. The Contemporary Dilemmas”, στο Deborah Cartmell & Imelda Wheelan (επιμ.), Adaptations, From Text to Screen, Screen to Text, Nέα Υόρκη, Routledge,1999
  22. Brian McFarlane(Novel to Film. An Introduction to the Theory of Adaptation, Οξφόρδη, Clarendon Press, 1996
  23. Roland Barthes (“Introduction à l’analyse structural des récits”, L’aventure sémiologique, Παρίσι, Seuil, 1985 [1η έκδοση:1966]
  24. Dudley Andrews, Concepts in Film Theory,Οξφόρδη, Οxford University Press, 1984
  25. Michael Palin και Gillian Parker, The English Novel and the Movies, Nέα Υορκη, Ungar,1981
  26. Geoffrey Wagner, The Novel and the Cinema, Rutherford, NJ, Fairleigh Dickinson University Press, 1975
  27. Guy (Michel) Saunier, Εωσφόρος και Άβυσσος. Ο προσωπικός μύθος του Παπαδιαμάντη, Αθήνα, Άγρα, 2001
  28. Αγγελική Παπαγεωργοπούλου («Η παρουσία του γκροτέσκου στη διηγηματογραφία του Παπαδιαμάντη και του Charles Dickens», Σύγκριση/ Comparaison, τχ. 13 (2002)
  29. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Η τύχη απ’ την Αμέρικα», στον τόμο: Άπαντα, τόμος τρίτος, κριτική έκδοση: Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος,Αθήνα, Δόμος, 1984
  30. Παναθήναια, τεύχη 15-16, 1-15/5/1901 και 15-31/5/1901
  31. Σ. Ν. Φιλιππίδης, «Κυκλική διάρθρωση τόπων στα διηγήματα ‘‘Ο Αμερικάνος’’ του Παπαδιαμάντη και ‘‘Το Λιος’’ του Βενέζη», στο βιβλίο του ίδιου Τόποι. Μελετήματα για τον αφηγηματικό λόγο επτά νεοελλήνων πεζογράφων. Παπαδιαμάντης – Κονδυλάκης – Θεοτόκης – Χατζόπουλος– Καζαντζάκης – Βενέζης – Καραγάτσης, Αθήνα,Καστανιώτης, 1997
  32. Νικόλαος Α. Ε. Καλοσπύρος, Η αρχαιογνωσία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Αθήνα, Εταιρεία Παπαδιαμαντικών Σπουδών/ Δόμος, 2002
  33. R. S. Peckham, “Memory and Homelands:Papadiamantis and geographical imagination”,Κάμπος (Cambridge Papers in Modern Greek),τχ. 3 (1995)
  34. Elizabeth Constantinides, “The Ancient Made Modern: Greek Myth and Papadiamantis”,Classical and Modern Literature, τχ. 9 (1989)
  35. Rene Wellek & Austin Warren, Theory of Literature, Λονδίνο, Penguin Books, 1985, σ.219 [1η έκδοση: 1949 // ελληνική έκδοση: Rene Wellek & Austin Warren, Θεωρία της λογοτεχνί- ας, μτφρ. Σταύρος Γεώργιος Δεληγιώργης, Αθήνα, Δίφρος, 1965].
  36. Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, «Ο Αμερικάνος», στον τόμο:Άπαντα, τόμος δεύτερος, κριτική έκδοση: Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Αθήνα,Δόμος, 1984
  37. Γεωργία Φαρίνου-Μαλαματάρη (Αφηγηματικές τεχνικές στον Παπαδιαμάντη, 1887-1910, Αθήνα, Κέδρος, 1987
  38. Έρη Σταυροπούλου «Η σημασία και η λειτουργία των τίτλων της πεζογραφίας του Παπαδιαμάντη», στον τόμο: Πρακτικά Β΄ Διεθνούς Συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, Αθήνα 1-5 Νοεμβρίου 2011, Αθήνα,Εταιρεία Παπαδιαμαντικών Σπουδών/ Δόμος,2002
  39. Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο(«Ο άγονος έρωτας ή Desinit in piscem», Η αδιάπτωτη μαγεία: Παπαδιαμάντης 1991 – Ένα αφιέρωμα, Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, 1992
  40. Απόστολος Σαχίνης (Το Νεοελληνικό μυθιστόρημα. Ιστορία και κριτική, Αθήνα,Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1980 (πέμπτη έκδοση διορθωμένη)
  41. Κωνσταντίνος Κυριακός, «Λογοτεχνία και ελληνικός κινηματογράφος. Το παράδειγμα διασκευών του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στην οθόνη», στον τόμο: Φ. Ταμπάκη-Ιωνά, Μ.Ε. Γαλάνη (επιμ.), Από τη λογοτεχνία στον κινηματογράφο / Du texte écrit au texte filmique, Αθήνα,Αιγόκερως, 2011
  42. Άγγελος Ρούβας,Χρήστος Σταθακόπουλος, Ελληνικός Κινηματογράφος. Ιστορία-Φιλμογραφία-Βιογραφικά,Α΄τόμος 1905-1970, Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα,2005