Ο Νικηφόρος Μελισσηνός, Μητροπολίτης Παροναξίας (ΙΖ' αι.), καί οι σχέσεις των δύο Εκκλησιών : Έκδοση δύο ανεκδότων επιστολών του προς τόν Διονύσιο 'Ηράκλειας (1612)
Part of : Δελτίο Εταιρείας Μελέτης της καθ' ημάς Ανατολής ; Vol.Γ, 2011, pages 177-195
Issue:
Pages:
177-195
Parallel Title:
Nicephoros Melissinos, Bishop of Paronaxia (17th E.) and the relation of the two churches : Two unedited epistles (1612).
Author:
Abstract:
Bishop Nicephoros Melissinos, 17th c , has many times in the past been the object of different views between researchers. He was a Greek who grew up in a Roman Catholic environment (in Naples), then became an Orthodox bishop and participated in the controversies between the various 'political' groups in Patriarchate of Constantinople. He also created questions about his religious behavior. In this paper the author describes the different status of Greek population under Latin occupation during the 17th c. and underlines the different reactions of them against the Roman Catholic Church. Nicephoros' attitudes can only be understood in these presuppositions. Two of his unedited Epistles to Greek Orthodox Bishop of Herakleia, Dionysios, are published here. These texts can be 'witnesses' of Education and Behavior of his time and could help us complete the image of its History.
Subject:
Subject (LC):
References (1):
- Αθηναγόρα, «Νικηφόρος»: Αθηναγόρα μητρ. Παραμυθίας και Φιλιατών, «Νικηφόρος Μελισσηνός-Κομνηνός», ΕΕΒΣ Η'(1931) 134-147.Βακαλοπούλου, Ιστορία: Α. Έ . Βακαλοπούλου, Ιστορία τον Νέον Ελληνισμού. Β'. Τονρκοκρατία (1453-1669). Οι ιστορικές βάσεις της Νεοελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, έκδ. Ηρόδοτος, Αθήνα 20054.Γριτσοπούλου, «Επισκοπικά Παροναξίας»: Αθ. Γριτσόπουλος «Επισκοπικά Παροναξίας κατά τον ΙΖ' αι.», ΕΕΚΜ I P Μανούσακα, «Ή πρώτη άδεια»: Μ. Ι.Μανούσακα, «Ή πρώτη άδεια (1456) της Βενετικής Γερουσίας για το ναό τών 'Ελλήνων τής Βενετίας και ό Καρδινάλιος Βησσαρίων», Θησαυρίσματα 1 (1962) 109-118.Μοσχονά, «Ελληνικοί εποικισμοί»: Ν. Μοσχονά, «Ελληνικοί εποικισμοί στην Ιταλία και τη Σικελία. Έλληνες πάροικοι σε άλλες χώρες», Ό Ελληνισμός, 234-245.Ν υ σ τ α ζ ο π ο ύ λ ο υ , «Ό παλαιός 'Ελληνισμός»: Μ. Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου, «Ό παλαιός 'Ελληνισμός της κάτω Ιταλίας καΐ Σικελίας», στο: Ό Ελληνισμός, 230-5.Ό Ελληνισμός: Ό Ελληνισμός υπό ξένη κυριαρχία ( περίοδος 1453-1669). Τονρκοκρατία -Λατινοκρατία [ΙΕΕ, Γ], έκδ. 'Εκδοτική Αθηνών, Αθήναι 1974.Ορθοδοξία και Οίκον μένη: Ορθοδοξία και Οίκονμένη, Χαριστήριος τόμος προς τιμήν του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Α, έκδ. Αρμός, Αθήνα 2000.Παπαδάκη-Meyendorff, Ή Χριστιανικά 'Ανατολή: Αρ. Παπαδάκη - J. Meyendorff, Ή Χριστιανικά Ανατολή και ή άνοδος του Παπισμού, Ή Εκκλησία άπο το 1071 ώς το 1453, μετάφρ. Στ. Εύθυμιάδης, έκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2003.Π α π α δ ο π ο ύ λ ο υ , Βιβλιογραφία: θ. Ι. Παπαδοπούλου, Ελληνική Βιβλιογραφία (1466 ci.- 1800), τ. Α'-Β'. [Πραγματίαι Ακαδημίας Αθηνών, 48], Αθήναι 1986.Παπαδοπούλου, «Σχέσεις Ορθοδόξων»: Χρ. Παπαδοπούλου, «Σχέσεις Ορθοδόξων και Λατίνων κατά τον ΙΣΤ' αι.», Θεολογία 3 (1925) 89-112.Π λ ο υ μ ί δ η , «Αί βούλλαι»: Γ. Σ. Πλουμίδη, «Αι βούλλαι τών Παπών περί των 'Ελλήνων Ορθοδόξων τής Βενετίας», Θησαυρίσματα 7 (1970) 228-266.Π λ ο υ μ ί δ η , «Ό μεσολαβητικός ρόλος»: Γ. Σ. Πλουμίδη, «Ό μεσολαβητικός 'Εκκλησιαστικός ρόλος τής Βενετίας», στο: Ορθοδοξία και Οικουμένη, 431-438.Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία: Κ. Ν. Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία, Βιογραφίαι τών εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων άπο τής καταλύσεως τής Βυζαντινής αυτοκρατορίας μέχρι τής ελληνικής εθνεγερσίας [1453-1821], εν Αθήναις 1868, 406.Σ ά θ α , MB: Κ. Σάθα, Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη, V, Βενετία 1876 [ανατ. Αθήναι 1972].Τ σ ι ρ π α ν λ ή , «'Εκλογή Μητροπολίτη»: Ζ. Ν. Τσιρπανλή, «'Εκλογή Μητροπολίτη Ιταλίας άπό τους Έλληνες τής Αγκώνα (1543, 1548)», Δωδώνη 2 (1973) 63-76.Τ σ ι ρ π α ν λ ή , «Σχέσεις»: Ζ. Τσιρπανλή, «Σχέσεις τής Ορθοδόξου Εκκλησίας μέ τις εκκλησίες τής Δύσεως», στο: Ό Ελληνισμός, 113-132.Τ σ ι ρ π α ν λ ή , «Ή εφαρμογή»: Ζ. Ν. Τσιρπανλή, «Ή εφαρμογή τού Φλωρεντινού ορού στο ελληνικό αρχιπέλαγος. Ή περίπτωση της Βενετοκρατούμενης Κρήτης και της Ίπποτοκρατούμενης Ρόδου», Βυζαντινά 16 (1991) 73-114.Τσιρπανλή, «Ή ελληνική κοινότητα»: Ζ.Ν. Τσιρπανλή, «Ή ελληνική κοινότητα της Βενετίας και το οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως (15ος-18ος αι.)», στο: Ορθοδοξία καί Οικουμένη, Χαριστήριος τόμος προς τιμήν του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου Α, έκδ. Αρμός, Αθήνα 2000, 403-430.Τωμαδάκη, «ΜιχαήλΚαλοφρένας»: Ν. Β. Τωμαδάκη, «Μιχαήλ Καλοφρένας Κρής, Μητροφάνης Β' καί ή προς τήν ενωσιν τής Φλωρεντίας άντίθεσις των Κρητών», στου 'Ιδίου, Μεταβυζαντινά Φιλολογικά, Αθήναι 1965, 1-35.Τ ω μ α δ ά κ η , 'Επιστολογραφία: Ν. Β. Τωμαδάκης, Εισαγωγή εις τήν Βυζαντινή Φιλολογίαν, τ. Γ', Βυζαντινή Επιστολογραφία, έκδ. Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 19933.Φώσκολου, «Μία επιστολή»: Μ. Φώσκολου, «Μία επιστολή Μακαρίου Μονεμβασίας [1503] καί δύο Νικηφόρου Παροναξίας [1613,1617] των Μελισσηνών», ΕΕΚΜ Γ(1974-7), 243-264.Χασιώτη, Μελισσηνοί: Ί. Κ. Χασιώτη, Μακάριος, Θεόδωρος καί Νικηφόρος οι Μελισσηνοί (Μελισσουργοί) (16ος-17ος αι.) [ΕΜΣ,ΙΜΧΑ,91], Θεσσαλονίκη 1966.Adler: Α. Adler, Suidae lexicon, τ. I- IV [Lexicographi Graeci 1.1-1.4], Stuttgart 1928 έξ•Allatii, De Ecclesia Occidentalis : L. Allatii, De Ecclesia Occidentalis atque orientalis perpetua consesione, Libri Très, Coloniae Agrippinae MDXLVIII.Beck, Kirche: H. G. Beck, Kirche und Theologische Literatur im Byzantinischen Reich [Handbuch der altertumwissenschaft 12, 2 , 1 / Byzantinisches Handbuch 2, 1], München 1959.Buchon, Nouvvelles recherches : J. A. C. Buchon, Nouvvelles recherches historiques sur les principauté française de Moree et ses hautes baronies a la suite de la quatrième croisade, Paris 1845, III.Foerster: R. Foerster, Libami opera, τ. 1-4 Hildesheim 19632.Garzya - Loenertz:A. Garzya - R.- J. Loenertz, Procopii Gazaei Epistolae et Declamationes [Studia et Patristica Byzantina, 9], Ettal 1963.Hercher: R. Hercher, Epistolographi Graeci, Amsterdam 19652.Hof mann, «Il Beato Bellarmino»: G. Hofmann, «Il Beato Bellarmino e gli orientalli», OC Vffl/6 (1927) 261-307.Hofmann, Griechische Patriarchen: G. Hofmann, Griechische Patriarchen und Romische Papste, Unterschuchungen und Texte, 114 Patriarch Ieremias II, 115 Die Patriarchen Meletios Pegas, Neophytos II, Timotheos II, 116 Patriarch Ioannikios II [OC ,25], Roma 1932.Hofmann, Vescovadi Cattolici: G. Hofmann, Vescovadi Cattolici della Grecia, IV, Naxos, Documenti con introduzione, 2 illustrazioni e con indici dei luoghi e delle persone [OCA,115], Roma 1938, 29.Hunger, Λογοτεχνία: Η. Hunger, Ιστορία τής Βυζαντινής Λογοτεχνίας, Ή λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών, τ. Β', μετάφρ. Τ. Κόλι,ας, Κ. Συνέλλη, Γ. Χ. Μακρής, Ι. Βάσσης, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1992.Iorga, Tò Βυζάντιο: Ν. Iorga, Tò Βυζάντιο μετά το Βυζάντιο, μετάφρ. Γ. Καρρά, έκδ. Gutenberg, Αθήνα 1985. (1988-1990) 203-244.Laurent, « Chronologie»: M. Laurent, «Chronologie des métropolites de Paronaxia a xviie siècle», EdOr XXXIV (1935),Legrand, Bibliographie: E. Legrand, Bibliographie Hellénique..dix septième siècle, τ.Y, Paris 1903, 475-498.LeQuien, Oriens Christianus: M. LeQuien, Oriens Christianus, in quatuor patriarchatus digestus quo exhibentur ecclesiae, patriarchae caeterique praesules totius orientis, Parisiis MDCCXL [ανατ. Graz 1958].Pichler, Geschichte: A. Pichler, Geschichte der Kirchliche Trennung zwischen dem Orient und Occident, τ. I-II, München 1864.Podskalsky, Ή ελληνική Θεολογία: G. Podskalsky, Ή ελληνική Θεολογία έτά Τουρκοκρατίας 1453-1821. Ή Ορθοδοξία στή σφαίρα επιρροής των δυτικών δογμάτων μετά τή μεταρρύθμιση, μετάφρ. πρ. Γ. Δ. Μεταλληνός, ΜΙΕΤ, Αθήνα 2005, 270-1.Rodotà, Dell' origine progresso: P. P. Rodotà, Dell' origine progresso e stato presente del rito greco in Italia osservato dai greci, monaci basiliani, et albanesi, libillo, in Roma MDCCLXIII.
