279-290

H «στρατηγία» στην Αθήνα μετά το 250 μ.Χ

• Kapetanopoulos, Elias

Η παρούσα μελέτη πραγματεύεται τη στρατηγία ή το αξίωμα του στρατηγού επί τα όπλα στην αρχαία Αθήνα κατά την περίοδο από το 250 μ.Χ. ως τη βασιλεία του Κωνσταντίνου, και βασίζεται κυρίως σε μαρτυρίες των εφηβικών καταλόγων από το 212 μ.Χ. κ.ε., που αναφέρουν τις εφηβικές αρχές (άρχων, στρατηγός, κήρυξ, κτλ.). Αρχικό κίνητρο της μελέτης ήταν η μαρτυρία του Ιουλιανού ότι ο Κωνσταντίνος στρατηγός εκείνων (= Αθηνών) ήξίου καλεΐσθαι (Είς Κωνστάντιον, 8c), που ερμηνεύθηκε διττώς. Δηλαδή, ότι ο Κωνσταντίνος έγινε στρατηγός επί τα όπλα ή τουλάχιστον άρχων επώνυμος των Αθηνών. Αν και ο Ησύχιος αναφέρει χειροτονημένο στρατηγό στην Αθήνα κατά τους χρόνους του, η μελέτη μας ερευνά την πιθανότητα έκλειψης της στρατηγίας από το 250 μ.Χ. κ.ε.• έτσι, κλίνουμε προς την άποψη ότι ο Κωνσταντίνος δεν έγινε στρατηγός επί τα όπλα ούτε άρχων επώνυμος των Αθηνών. Το αξίωμα στρατηγός είναι, μάλλον, κολακευτική παραχώρηση του Κωνσταντίνου προς τους Αθηναίους, ενώ προς τους άλλους παρέμενε ό βασιλεύς. Παλαιότερα, ο βασιλεύς ονομαζόταν και στρατηγός, και ο τίτλος αυτός σήμαινε και τον ανώτατο άρχοντα της πόλης. Συνεπώς, η ανάληψη του τίτλου στρατηγός (των Αθηνών) από τον Κωνσταντίνο συμβαδίζει με τη σημασία του δημοκρατικού ανώτατου άρχοντα, ενώ ο τίτλος βασιλεύς απηχεί ίσως την τυραννία, τουλάχιστον στους τότε Αθηναίους.

• History and Archaeology

• Ιστορία