131-154

Image esthétique: : Mort à Venise de Thomas Mann et Cavaf

• Παπαγγελής, Θεόδωρος Δ.

L'objectif principal des nouvelles recherches artistiques de Gustav von Aschenbach, dans Mort à Venise de Thomas Mann, est l'attachement à r«image esthétique». Ce terme (qui provient de James Joyce) définit une conception selon laquelle l'objet de la vision esthétique est saisi par le spectateur en situation de stasis lumineuse. Après avoir brièvement situé Mort à Venise dans son contexte historique, esthétique et philosophique, l'auteur précise, dans la deuxième partie de son étude, les conditions à cette Stasis (qui sont essentiellement la libération de l'objet par rapport aux contraintes de l'espace et du temps et aux circonstances de la vie) en se référant aux réflexions de Winckelmann sur l'art grec et à l'oeuvre de Joyce A Portrait of the Artist as a Young Man, tout en considérant en parallèle la façon dont ces conditions sont remplies dans la nouvelle de Mann et la poésie de Cavafy. Dans la troisième partie, l'auteur signale une différence notable entre les deux écrivains: le développement de l'histoire dans Mort à Venise trahit les doutes de Mann quant à la justesse des choix de son héros, tandis que la recherche de la conception esthétique dans la poésie de Cavafy semble rester loin de ce type de problèmes moraux.

• Languages and Literature

• Φιλολογία

Σε σύγκριση με την αρχική του μορφή, το κείμενο αυτής της μελέτης δημοσιεύεται αρκετά συντομευμένο ύστερα από χρήσιμες υποδείξεις του αν. καθηγητή Γ. Κεχαγιόγλου. Δεν συμμερίζομαι, ωστόσο, την άποψη του ότι όσα αναφέρονται στις σ. 133-4 σχετικά με τη λογοτεχνική διαμάχη των αρχών του 20ού αιώνα στη Γερμανία (και τη θέση του Thomas Mann πάνω στα σχετικά ζητήματα) είναι τόσο γνωστά στον ανάγνωση ώστε να του αρκεί μια απλή παραπομπή στη σχετική βιβλιογραφία. Εν ονόματι της συντόμευσης παρατίθεται μόνο η ελληνική μετάφραση των διαφόρων παραθεμάτων. Οι μεταφράσεις (με εξαίρεση το πλατωνικό Συμπόσιο, για το οποίο παραθέτω την απόδοση του Συκουτρή) είναι δικές μου, και η ανεπάρκεια τους θα είναι σαφής σε όποιον ενδιαφερθεί να τις παραβάλει με το πρωτότυπο. Οι σε παρένθεση αριθμοί που ακολουθούν τις μεταφράσεις από το θάνατος στη Βενετία παραπέμπουν στις σελίδες του 8. τόμου του Gesammelte Werke in dreizehn Bänden, S. Fischer Verlag, Frankfurt am Main 1960 (21974). Οι εκδόσεις που χρησιμοποιήθηκαν για άλλους ξένους συγγραφείς αναφέρονται στις οικείες υποσημειώσεις. Τέλος, το καβαφικό κείμενο ακολουθεί την τυποποιημένη έκδοση των ποιημάτων από τον Γ. Π. Σαββίδη (Ίκαρος 1963, β' ανατ. με διορθώσεις 1965).