101-124

• Ιωάννου, Κάλια
• Χριστοδούλου, Νικολέττα

Η παρούσα έρευνα διερευνά την επίδραση του διαφορετικού είδους διδασκαλίας στην επιστημολογική ανάπτυξη των μαθητών Στ΄ τάξης, μέσω ενός παρεμβατικού προγράμματος στο μάθημα των Φυσικών Επιστημών, αξιοποιώντας τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά δεδομένα. Εννιά τμήματα Στ΄ τάξης δημόσιου Δημοτικού Σχολείου έλαβαν μέρος στην έρευνα, συμπληρώνοντας εργαλεία που αξιολογούν την επιστημολογική ανάπτυξη και τη γνωστική ικανότητα των μαθητών. Δώδεκα από τους μαθητές έλαβαν επίσης μέρος σε ατομική ημιδομημένη συνέντευξη, με ερωτήσεις για την αποτελεσματικότητα του παρεμβατικού προγράμματος. Η επιστημολογική ανάπτυξη των μαθητών αξιολογήθηκε με τη συντομευμένη έκδοση του ερωτηματολογίου των Schommer, Mau, Brookhart και Hutter (2000) για φοιτητές και μαθητές ενώ η γνωστική ικανότητα αξιολογήθηκε με τις Προοδευτικές Μήτρες του Raven (Raven, 1998). Η παρούσα έρευνα στόχο είχε να εντοπίσει ποια από τις δύο διδακτικές παρεμβάσεις που εφαρμόζονται ήταν πιο αποτελεσματική για την επιστημολογική ανάπτυξη και κατά πόσο η γνωστική ικανότητα σχετίζεται με την επιστημολογική ανάπτυξη των μαθητών. Μέσα από την παρούσα έρευνα προέκυψε ότι η επιστημολογική ανάπτυξη μπορεί να υποβοηθηθεί μέσα από τη διδακτική παρέμβαση και ότι η διδακτική παρέμβαση μπορεί να προβλέψει τη γνωστική ικανότητα στο επίπεδο της επιστημολογικής ανάπτυξης.

• Educational sciences

• Εκπαίδευση

επιστημολογική ανάπτυξη, πρόγραμμα παρέμβασης, Πολυδιάστατη προσέγγιση, Αναπτυξιακή προσέγγιση, Φυσικές Επιστήμες, epistemic cognition, intervention program, multidimensional approach, developmental approach, Science Education

1. Bendixen, L. D. (2002). A process model of epistemic belief change. Στο B. K. Hofer and P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing (pp. 191–208). Mahwah, NJ: Erlbaum.Bendixen, L. D., & Rule, D. C. (2004). An integrative approach to personal epistemology: A guiding model. Educational Psychologist, 39(1), 69–80.Bendixen, L. D., Schraw, G., & Dunkle, M. E. (1998). Epistemic beliefs and moral reasoning, Journal of Psychology, 13(2), 187–200.Bråten I., Braasch J.L.G. (2017). Key Issues in Research on Students’ Critical Reading and Learning in the 21st Century Information Society. In: Ng C., Bartlett B. (eds) Improving Reading and Reading Engagement in the 21st Century. Springer, SingaporeBråten, I., & Strømsø, H. I. (2010). When Lau students read multiple documents about global warming: examining the role of topic-specific beliefs about the nature of knowledge and knowing, Instructional Science, 38(6), 635-657.Bromme, R., Kienhues, D., & Porsch, T. (2010). Who knows what and who can we believe? Epistemological beliefs are beliefs about Knowledge (mostly) to be attained from others. Στο L.D. Bendixen & F. C. Haerle (Eds), Personal Epistemology in the Classroom: Theory, Research, and Implications for Practice. Cambridge: Cambridge University Press.Brownlee, J., Purdie, N., & Boulton-Lewis, G. (2001). Changing epistemological beliefs in pre-service teacher education students. Teaching in Higher Education 6(2), 247-268.Chen, C., & Chang, C. (2008). The effect of a teaching program on changing students’ epistemological beliefs and learning. The International Journal of Learning 15(3), 161-167.Chinn, C. A., Rinehart, R. W., & Buckland, L. A. (2014). Epistemic cognition and evaluating information: Applying the AIR model of epistemic cognition. Processing inaccurate information: Theoretical and applied perspectives from cognitive science and the educational sciences, 425-453.Conley, A. M., Pintrich, P. R., Vekiri, I., & Harrison, D. (2004).Changes in epistemological beliefs in elementary science students. Contemporary Educational Psychology, 29(2), 186-204.Council of Chief State School Officers. (2010). Common core state standards. Washington, DC: National Governors Association Center for Best Practices, Council of Chief State School Officers.Duschl, R. (2008). Science education in three-part harmony: Balancing conceptual, epistemic, and social learning goals. Review of research in education, 32(1), 268-291.Greene, J.A., Sandoval, W.A., & Bråten, I. (2016). An introduction to epistemic cognition. Στο J.A. Greene, W.A. Sandoval, & I. Bråten, (Eds.), Handbook of epistemic cognition (pp. 1-15). New York: Routledge.Hofer, B. (1994). Epistemological beliefs and first-year college students: Motivation and cognition in different instructional contexts. Paper presented at the annual meeting of the American Psychological Association, Los Angeles.Hofer, B. K., & Pintrich, P. R. (1997). The development of epistemological theories: beliefs about knowledge and knowing their relation to learning, Review of Educational Research, 67(1), 88-140.Holloway, I., & Wheeler, S. (1996). Qualitative research for nurses. London: Blackwell Science.Iordanou, K., & Constantinou, C. P. (2014). Developing pre-service teachers' evidence-based argumentation skills on socio-scientific issues. Learning and Instruction, 34, 42-57.Kienhues, D., Bromme, R., & Stahl, E. (2008). Changing epistemological beliefs: The unexpected impact of a short-term intervention. British Journal of Educational Psychology, 78(4), 545–565.Kienhues, D., Stadler, M., & Bromme, R. (2011). Dealing with conflicting or consistent medicalinformation on the web: When expert information breeds laypersons’ doubts about experts, Learning and Instruction, 21(2), 193-204.King, P. M., & Kitchener, K. S. (1994). Developing reflective judgment: Understanding and promoting intellectual growth and critical thinking in adolescents and adults. San Francisco: Jossey-Bass.Kittleson, J.M. (2010). Epistemological beliefs of third-grade students in an investigation-rich classroom. Science Education, 95(6), 1026-1048.Kuhn, D. (1991). The Skills of Argument. Cambridge: Cambridgre University Press.Kuhn, D., & Weinstock, M. (2002). What is epistemological thinking and why does it matter? Στο B.K. Hofer & P.R. Pintrich (Eds.), Personal Epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing, (pp.121-144). Mahwah, NJ: Erlbaum.Limon, M. (2006). The domain generality–specificity of epistemological beliefs: A theoretical problem, a methodological problem or both? International Journal of Educational Research, 45(1), 7–27.Magolda, M. B. (2004).Evolution of constructivist conceptualization of epistemological reflection. Educational Psychologist, 39(1), 31–42.Muis, K., & Franco, G. (2009). Epistemic profiles and metacognition: support for the consistencyhypothesis, Metacognition Learning, 5(1), 27-45.Munro BH, & Page EB (1993). Statistical methods for health care research. 2nd ed. Philadelphia, PA: J.B. Lippincott company.Murphy, P. K., Firetto, C. M., Wei, L., Li, M., & Croninger, R. M. V. (2016). What really works: Optimizing discussions to promote comprehension and critical-analytic thinking. Policy Insights from the Behavioral and Brain Sciences, 3, 27–35.Organization of Economic and Cultural Development. (2013). PISA 2015 draft frameworks. Retrieved from http://www.oecd.org/pisa/pisaprod ucts/pisa2015draftframeworks.htmPerry, W. G. (1970). Forms of intellectual and ethical development in the college years: A scheme. New York: Holt, Rinehart and Winston.Raven, J. C., Raven, J. E. & Court, J. H. (1998). Progressive matrices. Oxford, England7 Oxford Psychologists Press.Sandoval, W.A., Greene, J.A., & Bråten, I. (2016). Understanding and promoting thinking about knowledge: Origin, issues, and future directions of research on epistemic cognition. Review of Research in Education, 40, 457–496.Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82(3), 498-504.Schommer, M. (1993a). Comparisons of beliefs about the nature of knowledge and learning among postsecondary students. Research in Higher Education, 34(3), 355-370.Schommer, M., & Dunnel, P. (1997). The potential influence of epistemological beliefs on gifted underachievers. Roe per Review, 19, 153-156.Schommer, M., Mau W., Brookhart S., & Hutter R. (2000). Understanding Middle Students' Beliefs About Knowledge and Learning Using a Multidimensional Paradigm. The Journal of Educational Research, 94, 120-127.Snow, C., & Hemphill, L. (in press). Learning to read while reading to learn: The central role of multiple documents in two instructional programs. In J. L. G. Braasch, I. Bråten, & M. T. McCrudden (Eds.), Handbook of multiple source use. New York, NY: RoutledgeStahl, E., & Bromme, R. (2007). The CAEB: An instrument for measuring connotative aspects of epistemological beliefs, Learning and Instruction, 17(8), 773–785.Valanides, N., & Angeli, C. (2005). Effects of instruction on changes in epistemological beliefs. Contemporary Educational Psychology, 30(2005), 314–330.Weinstock, M. (2006). Psychological Research and the Epistemological Approach to Argumentation, Informal Logic, 26(2), 103-120.Wilkinson, I. A. G., & Son, E. H. (2011). A dialogic turn in research on learning and teaching to comprehend. In M. L. Kamil, P. D. Pearson, E. B. Moje, & P. P. Afflerbach (Eds.), Handbook of reading research (Vol. 4, pp. 359–387). New York, NY: Routledge.Υπουργείο Παιδείας, Δια βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων (2003). Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) και Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (Α.Π.Σ.) Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Αναλήφθηκε από http://www.pi-schools.gr/programs/depps/Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (2010). Αναλυτικά Προγράμματα Προδημοτικής, Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης. Λευκωσία: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου - Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων. Αναλήφθηκε από http://www.moec.gov.cy/analytika_programmata