Music und Ritual in primitive Eleusis
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.ΚΗ, No.55-56, 1976, pages 86-105
Issue:
Pages:
86-105
Author:
Abstract:
Με την έπίσκεψιν της Δήμητρος είς την 'Ελευσίνα συνδέονται στενώς τα ονόματα Ανσαύλης - Βανβώ, Ίάμβη - Κελεός. Πιθανολογώ την έτυμολογίαν των ώς εξής : Ανσαύλης < δυσ + αυλός' Ίάμβη < ίαν (αιτ. του ία)+ βα(υ)' Βαυβώ < βα(υ) με άναδιπλασιασμόν Κελεός <[ κελ- = κοπανίζω, κτυπώ. Προτείνω την θεωρίαν οτι τα δύο αυτά ζεύγη αντιστοιχούν με το τύμπανον (ταυτόχρονα και γουδί) και το τυμπανόξυλον (ταυτόχρονα και κόπανος ή γουδοχέρι) με τα όποια έκοπάνιζον το αλφι (τον) [πρβλ. και ακτή < αγ-νυμι ]. Ό Ανσανλης ίσως να ή το φαλλοειδής αυλός ή και απλώς φαλλοειδής κόπανος. Το τύμπανον θα ημπορούσε να ειχεν όνομασθή Βανβώ ή Ίάμβη μέ βάσιν το ήχοποιητικον βα(υ) ( πρβλ. βαυβαν, βαμβαλιαστύς, καί τα σημερινά μπάμ - μπουμ κ.λ.π.). Κελεος ημπορεί επίσης να ήτο ή ονομασία μιας άλλης παραδόσεως δια το τυμπανόξυλον - γουδοχέρι (πρβλ. κέλλω, κέλετρον, κολάπτω κ.λ.π ). Τύμπανον (γουδί) καί τυμπανόξυλον (γουδοχέρι) έσυμβόλιζον αντιστοίχως το αίδοϊον καί το πέος. "Οτι μια τοιαύτη θεωρία είναι εντός του πλαισίου του δυνατού, αποδεικνύεται άπο τάς έρευνας κορυφαίων έθνομουσικολόγων. Εις το μυθολογικον αίτιον καιρών πού ήκολούθησαν το πρωτόγονον στάδιον τα μουσικά οργανα - σκεύη έπροσωποποιήθησαν ή απλώς έδωσαν τα ονόματα των είς πρόσωπα πού ειχον άμεσον σχέσιν μέ την λατρείαν της κατ' εξοχήν θέας της γονιμότητος. Ή παρουσία του Εύμόλπου, αί λέξεις του μυστικού συμβόλου εκ τυμπάνον βέβρωκα, εκ κυμβάλον πεπωκα ... . , επίσης τά τύμπανα, τα κυμβαλαί καί «ό βαρύβρομος αυλός» της ωραιότατης ωδής του Εύριπίδου ( Ελένη 1341—52) συνηγορούν υπέρ της παρουσίας της μουσικής είς την 'Ελευσίνα. Δι' οσους δυσπιστούν υπερβολικά σημειώνω οτι κατά την Όρφικήν παράδοσιν ή Δήμητρα έγέλασε μόνον οταν είδε το αίδοιον (πρβλ. τύπον εν Kern, Fr. Orph 52 καί τύμπανον). Δέν θα ήτο λοιπόν καί τόσον παράξενον, αν ό βαρύβρομος αυλος ό όποιος είς την Έλένην του Εύριπίδου προκαλεί τήν θεάν να γελάση, οταν τον παίρνη εις τα χέρια της, ήτο κάτι πού είς περισσότερον πρωτόγονον στάδιον έσυμβόλιζε το άνδρικον γεννητικον όργανον (πρβλ. βαυβάλιον - βαυβών κ.λ.π.).
Subject:
Subject (LC):
