A Theory of Mental Development Plato's Republic V - VII
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.ΚΗ, No.55-56, 1976, pages 288-301
Issue:
Pages:
288-301
Author:
Abstract:
Ή ερμηνεία των εννοιών των καταστάσεων του πνεύματος : είκασία, πίστις, διάνοια και νόησις, δέν είναι δυνατόν ν' άνευρεθή είς τήν περιγραφήν ύπο του Πλάτωνος των δυνάμεων της επιστήμης και δόξης και των σχετικών των αντικειμένων είς το τέλος του βιβλίου V, άλλα μάλλον είς τήν περιγραφήν του των επιπέδων νοήσεως του αληθους φιλοσόφου και τών φιλοθεαμόνων κτλ., επί τη βάσει της μεταφοράς του ονείρου και της έγρηγόρσεως, εν σχέσει προς τα είδωλα και τα πρότυπα των (476a κέξ. ). Ύπο τήν αποψιν ταύτην συνάγεται οτι αι τέσσαρες καταστάσεις του πνεύματος δεν είναι υποδιαιρέσεις τών δυνάμεων της επιστήμης και δόξης, άλλα παρουσιάζουν μάλλον διαδοχικά επίπεδα νοήσεως είς την άνάπτυξιν του πνεύματος άπο μίαν άρχικήν ονειρικήν κατάστασιν, της εικασίας ουσης της ονειρικής πνευματικής καταστάσεως, ήτις χαρακτηρίζει τήν νηπιακήν και πρώιμον παιδικήν ήλικίαν. Είς το κατώτερον τμήμα τής σειράς, το βασίλειον της δυνάμεως της δόξης, το πνεύμα είς τήν είκασίαν ονειρεύεται επί τών καθ' έκαστα, εν τή έννοια οτι τουτο κατά τήν σκεπτικήν του διεργασίαν δέν δύναται να συλλαβή τήν διάκρισιν μεταξύ ενός φυσικού αντικειμένου και τών πολυπλεύρων εικόνων του. Είς την πίστιν το πνεύμα είναι λίαν έγρηγορος είς το βασίλειον τής αντιληπτικής αίσθήσεως και δύναται να διακρίνη μεταξύ προτύπων και τών εικόνων των είς το βασίλειον τής αίσθήσεως' είναι ή διανοητική κατάστασις τής συνήθους αναπτύξεως. Δεδομένου ομως οτι είκασία και πίστις είναι ανάλογοι προς τήν 'διάνοιαν' και 'νόησιν' αντιστοίχως (533e— 534a 533b—c 534c— d), είς το άνώτερον τμήμα τής σειράς, το βασίλειον τής επιστήμης, το πνεύμα είς τήν διάνοιαν ονειρεύεται έπί τών μορφών, εν τή έννοια οτι είναι άνίκανον να συλλαβή τήν διάκρισιν μεταξύ μορφών και τών εικόνων του, ήτοι των καθ' έκαστα λεπτομερειών είς τήν λογιστικήν του διεργασίαν. Τούτο αποτελεί τήν πνευματικήν κατάστασιν ολων των φιλοθεαμόνων, ήτοι ό μαθηματικός είς το στάδιον τής διανοίας είναι τω όντι είς φιλοθεάμων. Μόνον είς το στάδιον τής νοήσεως, οτε το πνεύμα τελεί εν έγρηγόρσει είς το βασίλειον τής γνώσεως, δύναται να διακρίνη σαφώς μεταξύ μορφών και ιδιαιτεροτήτων είς τήν σκεπτικήν του ένέργειαν. Μόνον είς αυτό το στάδιον, ή κατ' εξοχήν ουτω καλούμενη γνώσις είναι έπιτευκτή.
Subject:
Subject (LC):
