Ancient interpretations of Aristotle's doctrine of homonyma
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.ΚΑ, No.41-42, 1969, pages 36-58
Issue:
Pages:
36-58
Author:
Abstract:
Tò παρόν άρθρον αποτελεί το δεύτερον μέρος μελέτης, της οποίας το Α' μέρος έδημοσιεύθη εις τον ΠΛΑΤΩΝΑ, τόμ. Κ (1968) σελ. 318-333. Έκει ο συγγραφεύς έξήτασεν αναλυτικώς πώς άντελαμβάνετο την εννοιαν ο μ ώ ν υ μ α ο 'Αριστοτέλης εις τον εν ταις Κ α τ η γ ο ρ ί α ι ς κεφ. Ι 1α έκτιθέμενον όρισμον αυτής : 'Ομώνυμα λέγεται ων ovoμα μόνον κοινόν, ο δε κατά τούνομα λόγος της ουσίας έτερος. Προς τούτο διηρεύνησε τάς εννοίας λ ό γ ο ς καί ο υ σ ί α εις τα 'Αριστοτελικά έργα και καθώρισε την εννοιαν και την εκτασιν του ορισμού περί τών ο μ ω ν ύ μ ω ν καταλήξας εις το συμπέρασμα οτι ή έννοια του λ ό γ ο υ πρέπει να νοηθή εν τη έννοια μόνον του ορισμού καί να μη θεωρήται επεκτεινόμενος πέραν τούτου και εις την εννοιαν της περιγραφής, ως παραδέχονται οι αρχαίοι σχολιασταί τών Κ α τ η γ ο ρ ι ώ ν . Εις το παρόν δεύτερον μέρος της μελέτης του ό συγγραφεύς εξετάζει τάς επί του προκειμένου θέματος αντιλήψεις πάντων τών αρχαίων σχολιαστών των Κ α τ η γ ο ρ ι ώ ν του 'Αριστοτέλους. Τα σωζόμενα σχετικά υπομνήματα ανήκουν εις τους σχολιαστάς Πορφύριον, Δέξιππον, Άμμώνιον, Φιλόπονον, Όλυμπιόδωρον, Σιμπλίκιον καί Ήλίαν, τά εν αύτοις δε εκτιθέμενα εξετάζονται καί κρίνονται εν συσχετίσει προς τάς Άριστοτελικάς σχετικάς αντιλήψεις, άπο τάς οποίας παρεκκλίνουν. Ή έξέτασις καί άνάλυσις τών υπομνημάτων τούτων ώδήγησε τον συγγραφέα εις τά ακόλουθα συμπεράσματα : 1) "Οτι ολοι οι έρμηνευταί ούτοι— ών μόνον έσώθησαν τά έργα περί τών Κ α τ η γ ο ρ ι ώ ν—ανήκουν εις την αυτήν ομάδα αντιλήψεων ως προς την εννοιαν τών ο μ ω ν ύ μ ω ν . 2) Αι άρχαί των αντιλήψεων της ομάδος ταύτης ανάγονται εις τον Πορφύριον, ούτινος τάς νεοπλατωνικάς όντολογικάς αντιλήψεις ακολουθούν πιστώς πάντες οι μεταγενέστεροι σχολιασταί, χωρίς τις εκ τούτων νά επιχείρηση έπαλήθευσιν άνατρέχων εις άναζήτησιν τών αντιλήψεων του 'Αριστοτέλους εκ τών πηγών. 3) Αι αντιλήψεις τη; ομάδος ταύτης αντικατοπτρίζονται καί είς τάς παραφράσεις τών βυζαντινών συγγραφέων Δαμασκηνού, Φωτίου καί Ψελλού. 4) "Οτι προφανώς υπήρχε καί ετέρα σχολή αντιθέτων αντιλήψεων περί τών ομωνύμων, ή σχολή του Νικοστράτου, ουδέν ομως εργον διεσώθη περί τών απόψεων της σχολής ταύτης. Καί 5) οτι πιθανόν ή εκτροπή εκ τών γνησίων 'Αριστοτελικών αντιλήψεων νά είχεν αρχίσει ίσως καί προ του Πορφυρίου, δτε είχον έμφανισθή οι ύστερο - ελληνιστικοί νεωτερισμοί εις τήν Λογικήν θεωρίαν καί ανάλογος έξέλιξις είς την Όντολογίαν και ειχον άναπτυχθή αι νεοπλατωνικών κατευθύνσεων τάσεις προς διεύρυνσιν των απόψεων του 'Αριστοτέλους έπί τών εννοιών ο υ σ ί α καί λ ό γ ο ς αίτινες ώδήγησαν είς έκδήλωσιν της άντι - 'Αριστοτελικές αντιλήψεως οτι ό λ ό γ ο ς σημαίνει ού μόνον όρισμόν, άλλα καί περιγραφήν.
Subject:
Subject (LC):
