Verbal usage iu fifth - century Athenian inscripsions
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.ΚΓ, No.45-46, 1971, pages 39-87
Issue:
Pages:
39-87
Author:
Abstract:
Εις τήν παρούσαν διατριβήν εξετάζεται ή χρήσις εγκλίσεων και χρονικών θεμάτων εις τα 'Αττικά ψηφίσματα του Ε' αϊ. π. Χ. Παρατηρείται ότι ό κύριος κορμός του κειμένου των ψηφισμάτων παρουσιάζει ίδιάζουσαν άστάθειαν περί την χρήσιν των χρονικών θεμάτων και την διατύπωσιν τών προτάσεων δια προστακτικής ή απαρεμφάτου αντί προστακτικής. Ούτως, ένω ò πρώτος ρηματικός τύπος ό απαντών ευθύς μετά τήν τυπικήν διατύπωσιν εδοξε, επρυτάνευε, εγραμμάτευε, επεστάτει, (ήρχε), είπε είναι κατά κανόνα άπαρέμφατον, έν τη πορεία του κειμένου παρατηρείται συχνή εναλλαγή αυτού δια προστακτικής, συνηθέστατα δέ καί σάλος περί τήν έκλογήν του ένεστωτικου ή άοριστικου θέματος. Τα γενικά συμπεράσματα εκ τής έρεύνης τών προβλημάτων τούτων έχουν δι’ ολίγων ώς εξής : 1. Ή παραδοσιακή γλώσσα τών ψηφισμάτων έγένετο αίτία περιορισμού τής χρήσεως ικανού άριθμού ρημάτων εις μόνον το ένεστωτικον ή το άοριστικον θέμα, ενίοτε δέ καί εις μίαν αποκλειστικώς έγκλισιν. 2. "Υπό τήν εποψιν του ποιου ενεργείας ή γλώσσα τών ψηφισμάτων παρουσιάζει σημαντικας αποκλίσεις. Τών αποκλίσεων τούτων μέρος μεν ήρμηνεύθη επί τη βάσει αναλόγων περιπτώσεων, άπαντωσών καί είς κείμενα τής κατά πεζον ή ποιητικον λόγον αρχαίας ελληνικής γραμματείας, μέρος δέ κατ’ άντιστοιχίαν προς τήν ίδιότυπον χρήσιν τών γλωσσικών στοιχείων τών κειμένων τούτων, παρατηρουμένων άλλωστε καί εις άλλα γεγραμμένα κατά διάφορον διαλεκτικον τύπον ψηφίσματα. Ωσαύτως, ιδιαιτέρα έμφασις εδόθη εις τήν έρμηνείαν τής χρήσεως του ένεστωτικού ή άοριστικου θέματος εις τήν προστακτικήν καί, τέλος, έπεχειρήθη νέα άποκατάστασις του κειμένου τινών ψηφισμάτων επί τη βάσει των περί ποιου ενεργείας θεωριών. 3. Έν αναφορά εις τήν παρατηρουμένην έναλλαγήν τύπων προστακτικής καί απαρεμφάτου αντί προστακτικής διαπιστουται ότι : α) Κατά κανόνα το άπαρέμφατον χρησιμοποιείται προς διατύπωσιν των σημαντικωτέρων εννοιών, άποτελουσών καί τον κύριον κορμόν εκάστου ψηφίσματος. 'Αντιθέτως, ή προστακτική άπαντά μόνον εις δευτερεύουσας εννοίας, δια τών οποίων συμπληρούνται τα δι’ απαρεμφάτων προτεινόμενα. Αί πλείσται αποκλίσεις άπο του σχήματος τούτου ερμηνεύονται ώς οειλόμεναι εις τήν κατά παραδοσιακον τρόπον χρήσιν ώρισμένων ρημάτων. β) Ή διάσπασις τής συνεχείας τών δι’ απαρεμφάτων διατυπουμένων προτάσεων ερμηνεύεται καί άλλως ώς φυσιολογική, διότι, κατά γενικήν παρατήρησιν, ίσχύουσαν καί δι’ άλλας γλώσσας, ό πλάγιος λόγος δέν δύναται να παραμείνη αδιάσπαστος εις έστω καί σχετικώς μεγάλης εκτάσεως κείμενα.
Subject:
Subject (LC):
