Der sinn der Aristotelischen methode des Τύπω Περιλαβείν

Part of : Αρχαιογνωσία ; Vol.1, No.1, 1980, pages 65-73

Issue:
Pages:
65-73
Parallel Title:
Τύπω Περιλαβείν
Author:
Abstract:
Ό 'Αριστοτέλης στην αρχή τών 'Ηθικών Νικομαχείιον λέγει ότι δεν πρέπει κανείς να επιδιώκει ακρίβεια σε ολα τα πράγματα κατά τον ιδιο τρόπο παρά μόνο οσο επιτρέπει το αντικείμενο. "Οτι αυτό ισχύει προπαντός για την ηθική και τήν πολιτική. Και ότι πρέπει κανείς να είναι ευχαριστημένος, αν μπορεί να παρουσιάσει το αληθές μέσα σε διάγραμμα. Αυτό έχει έτσι κατανοηθή σαν να υπήρχε στην ηθική και τήν πολιτική γενικά μόνο μια παλινδρόμηση από γνώμες καί καμμιά εντελώς σταθερή βάση. Στην πραγματικότητα ό 'Αριστοτέλης λέγει ακριβώς το αντίθετο: δηλαδή ότι μπορεί κανείς και πρέπει να επιδιώκει ακρίβεια, βέβαια μόνο στην διαπίστωση τών διαγραμμάτων μέσα στα όποια και μόνο είναι δυνατή μια πολυσήμαντη συζήτηση ηθικών και πολιτικών προβλημάτων. 'Αμέσως κατόπιν παραθέτει ό 'Αριστοτέλης τα διαγράμματα αυτά. Κάθε ανθρώπινη ενέργεια αποβλέπει σε σκοπούς («τ ι ν ò ς εν εκ α»). Κάθε δε συναρτωμένη πράξη φτάνει στο τέλος της, όταν έχει επιτευχθεί αυτός ό σκοπός. Γι' αυτό ό σκοπός αυτός καλείται επίσης «τ έ λ ο ς». Το «τ έ λ ο ς» πολλών πράξεων είναι ενα «έργον», ένα υλικό πράγμα. Αυτό το πράγμα μπορεί, όπως π.χ. ενα σουβλί (τρυπητήρι), να χρησιμοποιηθή για τήν παραγωγή ενός άλλου «έργο υ», δηλ. ενός υποδήματος στην περίπτωση τοϋ σουβλιού. Το υπόδημα ομως δεν βοηθάει στην παραγωγή ένας άλλον περαιτέρω «έργου», άλλα βρίσκεται στην υπηρεσία μιας ενέργειας, τον «βαδίζειν». Θεωρούμενο τούτο συνολικά δείχνει ότι οι «έ ν έ ρ γ ε ι ε ς» εχονν τοποθετηθή πάνω άπα τά υλικά «έ ρ γ α». Ή δραστηριότητα πού βρίσκεται στην κορυφή είναι για τον άνθρωπο το «ζ ή ν», το ύψιστο «τ έ λ ο ς», όθεν το «εύ ζ ή ν», το όποιο συνίσταται σε μια «κατ à ρ ε τ ή ν ενέργεια» καί καλείται επίσης «εύδαιμονία». Το αν ενα «έργον» είναι ένα «αγαθόν» αυτό εξαρτάται άπα το κατά πόσο το έργο αυτό βοηθάει άπα τήν άποψη της ποιότητας καί της ποσότητας τον υπερκείμενο σκοπό. Δέν έχει νόημα νά κατασκευάσουμε άπα ένα «έργον» περισσότερα έκτυπά του από οσα χρησιμοποιούνται για τον σκοπό αυτόν. Γιατί τότε αυτά οχι μόνο δεν είναι πια «αγαθά », άλλα γίνονται «μή αγαθά». Σ' αυτό ενυπάρχει μια ριζική κριτική της σύγχρονης οικονομίας, στην οποία κατασκευάζονται σκόπιμα πολλά «ε ρ γ α» κατώτερης ποιότητας, για νά φθείρονται αυτά κατ' ανάγκη γρήγορα και να μπορούν χάριν τού συμφέροντος («Profil») νά αντικαθίστανται με άλλα. Με αυτούς και άλλους τρόπους ή σύγχρονη κερδοσκοπική οικονομία βλάπτει τις αληθινές ποιότητες της ανθρώπινης ζωής.
Subject:
Subject (LC):