91-100

Η αργυρή περίοδος της Πομπηϊανής ζωγραφικής

• Schefold, Karl

'Εποχικοί ρυθμοί όπως ό γοτθικός δέν είναι προϊόντα ορισμένων εξελίξεων, άλλα δημιουργίες, όπως κάθε μεγάλο έργο τέχνης. Αυτό ακριβώς είναι καί ό δεύτερος ρυθμός τής ρωμαϊκής τοιχογραφίας, γνωστός γενικότερα άπο τήν "Επαυλη τών Μυστηρίων στην Πομπηία, μια ζωγραφική σύνθεση ελληνικών στοιχείων καί του «ρωμαϊκού» αισθήματος του χώρου, πού αρχίζει νά επικρατεί στην τέχνη, άπο τότε πού ή Ρώμη, μετά τήν υποταγή τής Μακεδονίας το 168 π.Χ., έγινε πρωτεύουσα τής Μεσογείου. "Οπως ό δεύτερος ρυθμός (άπο το 80 π.Χ.) τής Πομπηίας χαρακτηρίζει τους ύστερους δημοκρατικούς χρόνους, έτσι καί ό τρίτος (άπο το 15 π.Χ.) χαρακτηρίζει τήν πρώιμη αυτοκρατορική εποχή του Αυγούστου, ένώ ό τέταρτος (άπο τήν άπόλντη επικράτηση του Νέρωνος, 59 μ.Χ.) τον «Νερωνισμο» και τήν ακολουθούσα κλασικιστική αντίδραση άπό τον Βεσπασιανό μέχρι τήν καταστροφή τής Πομπηίας το 79 μ.Χ. Οι F. L. Bastet καί M. de Vos δέχονται στο καινούργιο τους βιβλίο γιά τον τρίτο πομπ. ρυθμό (άν., σ. 92, σημ. 1) οτι ή τεχνοτροπία αύτη τελειώνει ήδη γύρω στο 45 μ.Χ. καί βλέπουν νά τήν διαδέχονται ώς πρώιμες μορφές του τέταρτου ρυθμού τα έργα πού ό γράφων θεώρησε ώς κλασικιστικές ανάδρομες του νερώνιου τέταρτου ρυθμού. Οι διακοσμήσεις τής Domus Transitoria και oι αρχικές τής Domus Aurea τον Νέρωνος δέν μπορούν νά συνδεθούν καλλιτεχνικά με τίς κλασικιστικες αυτές αναδρομές, φαίνεται ομως να συγγενεύουν μέ τίς λεπτές διακοσμήσεις του ύστερου τρίτου ρυθμού, όπως τις βλέπουμε στα σπίτια τών Lucretius Fronto καί Caecilius Jucundus. Ή πρώιμη χρονολόγηση τών κλασικιστικών αυτών παραδοσιακών εκφράσεων στηρίζεται έν μέρει στα οτι βρίσκονται σε χώρους πού επιδιορθώθηκαν μετά άπο σεισμό, πού ταυτίζεται μέ το σεισμό τον 62 μ.Χ. "Ομως ή επιστολή τον Πλινίου 6,20 μαρτυρεί οτι αμέσως πριν άπο τήν καταστροφή τον 79 μ.Χ. εγιναν περισσότεροι σεισμοί. Μπορεί λοιπόν αυτοί νά οδήγησαν στις επισκευές. Αυτές τίς επισκευές πρέπει άλλωστε νά τις ξεχωρίζουμε άπο τίς εντελώς νέες διακοσμήσεις τών πιο πολλών πομπηιανών σπιτιών πού έγιναν αναγκαίες μετά τον σεισμό του 62 μ.Χ.

• History and Archaeology

• Ιστορία, Αρχαία