Η ελληνική προϊστορία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης : Δελμούζος, Κουντουράς και η προοδευτική παιδαγωγική κίνηση του μεσοπολέμου
Part of : για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση ; No.48, 2013, pages [6 σελίδες]
Issue:
Pages:
[6 σελίδες]
Section Title:
Άρθρα με κρίση
Author:
Abstract:
Πολλές από τις μεθοδολογίες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.), όπως τα σχέδια εργασίας (μέθοδος project), έλκουν την καταγωγή τους από το προοδευτικό παιδαγωγικό κίνημα των αρχών του 20ου αιώνα. Στην Ελλάδα κυριότεροι εκπρόσωποι αυτού του κινήματος υπήρξαν ο Αλέξανδρος Δελμούζος και ο Μίλτος Κουντουράς. Η επαφή με τη φύση, οι περίπατοι και οι εκδρομές ήταν στοιχεία στα οποία έδιναν ιδιαίτερη έμφαση και μπορούν να θεωρηθούν πρωτόλειες μορφές Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Ωστόσο, το έργο τους δεν έχει βρει ολοκλήρωση στο ελληνικό σχολείο μέχρι σήμερα. Όχι μόνο η συνάφεια με τη δουλειά που γίνεται σήμερα στα προγράμματα Π.Ε. δεν έχει αναγνωριστεί, αλλά και η δημοκρατική συμμετοχή των μαθητών και των μαθητριών στις εκπαιδευτικές, διοικητικές και θεσμικές διαδικασίες, η λειτουργία του σχολείου ως μια δημοκρατική κοινότητα, δεν μπόρεσαν να βρουν τρόπο εφαρμογής στις σχολικές συνθήκες που παραμένουν στεγνές, περιοριστικές και αποστειρωμένες. Η επανασύνδεση με τις παραδόσεις του ελληνικού προοδευτικού παιδαγωγικού κινήματος μπορεί να προσδώσει στην Π.Ε. όχι μόνο ιστορικό βάθος και τοπικά δοκιμασμένα παραδείγματα, αλλά να βελτιώσει τις πρακτικές της και να αναδείξει το πλήρες δυναμικό που αυτή μπορεί να λάβει, με όλες τις ριζοσπαστικές εκδοχές
Subject:
Subject (LC):
Keywords:
Δημοκρατία, Αειφορία, Αντι-αυταρχική εκπαίδευση, Ελεύθερα σχολεία
Notes:
http://www.peekpemagazine.gr/issue/240, Δίνεται ο συνολικός αριθμός σελίδων του ηλεκτρονικού πόρου.
References (1):
- Βαρμάζης Ν. (1991). Η παρουσία του Αλ. Δελμούζου στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Περιλαμβάνεται στα Πρακτικά του συμποσίου «Αλέξανδρος Π. Δελμούζος. Παιδαγωγός και Μεταρρυθμιστής» του Τομέα Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, σελ. 83-95.Βλάχος Ι.Α. (2004). Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες. Η πρόταση της Εποικοδόμησης. Γρηγόρης, Αθήνα.Γαβριλάκης Κ. & Σοφούλης Κ. (2005). Μια κριτική εξιστόρηση των «γεγονότων» στο χώρο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Περιλαμβάνεται στο «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ο νέος πολιτισμός που αναδύεται» (επιμ. Α. Γεωργόπουλος). Gutenberg, Αθήνα, σελ. 53-69.Γεωργόπουλος Α. (2006). Οικολογία και Αυτονομία: Μπορεί το πράσινο κίνημα να συγκροτήσει μια διακριτή και ρεαλιστική πολιτική εναλλακτική λύση; Περιλαμβάνεται στο συλλογικό τόμο «Η Πολιτική Οικολογία στην Ελλάδα». Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, σελ. 24-47.Γεωργόπουλος Α. (2009). Πρόλογος στο Μπλιώνης Γ. «Στα Μονοπάτια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης». Κέδρος, Αθήνα, σελ. 15-16.Chomsky N. (1994). DemocracyandEducation. Mellon Lecture, Loyola University, Chicago (October 19, 1994): http://www.zmag.org/chomsky/talks/9410-education.htmlDewey J. (1916). DemocracyandEducation. An introduction to the philosophy of education (1966 edn.). Free Press, New York.Καράμηνας Ι. (2005). Ο Παιδαγωγός Μίλτος Κουντουράς. Ατραπός, Αθήνα.Καράμηνας Ι. & Ψάλτη Ε. (2004). Μίλτος Κουντουράς και Διδασκαλείο Θηλέων Θεσσαλονίκης (1927-1930): μια πρωτοποριακή παιδαγωγική προσπάθεια – ένα ανεκπλήρωτο όραμα. Τα Εκπαιδευτικά, τ. 71-72, Ιαν.-Ιουν. 2004, σ. 103-114. http://www.iera.gr/old/kountouras/texts/karaminas2.docKnapp C.E. (1994). Progressivism never died, it just moved outside: What can experiential educators learn from the past? Journal of Experiential Education, 17(2): 8-12.Λιαντίνης Δ. (1994). Δελμούζος Αλέξανδρος. Ο εθνικός παιδαγωγός (1880 - 1956). Ένθετο «Κόσμος – 20ος αιώνας» της εφ. Απογευματινή. (Μπορεί να βρεθεί και εδώ: http://educandus.forumotion.com/t102-topic). Το πλήρες δακτυλογραφημένο κείμενο, γραμμένο στις 10-14 Οκτώβρη του 1994 (το δημοσιευμένο είχε ορισμένες περικοπές), μπορεί να βρεθεί εδώ: http://www.liantinis.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=46&Itemid=48Neill A.S. (1960). Summerhill: A Radical Approach to Child Rearing. http://www.vidyaonline.net/arvindgupta/Summerhill.zipΜπλιώνης Γ. (1993). Εκπαίδευση στην ειρήνη και τη δημοκρατία. Αντίδοτο στον εθνικισμό, το ρατσισμό και τον πόλεμο. Οικοτοπία, 24 (πρώτη περίοδος): 48-49.Μπλιώνης Γ. (2009). Στα Μονοπάτια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Κέδρος, Αθήνα.Μπλιώνης Γ. (2012). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Δημοκρατικές Εκπαιδευτικές Διαδικασίες. Πρακτικά 6ου πανελλήνιου συνεδρίου της ΠΕΕΚΠΕ, με τίτλο «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση-Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία στη σημερινή πραγματικότητα. Η εμπειρία του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος», Θεσσαλονίκη, 30/11/12 και 1-2/12/12.Ξωχέλλης Π.Δ. (1991). Σημεία προσανατολισμού της αγωγής στις σύγχρονες «δυναμικές» κοινωνίες: μερικές σκέψεις με αναφορά στο σχετικό προβληματισμό του Αλέξ. Δελμούζου. Περιλαμβάνεται στα Πρακτικά του συμποσίου «Αλέξανδρος Π. Δελμούζος. Παιδαγωγός και Μεταρρυθμιστής» του Τομέα Παιδαγωγικής της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, σελ. 147-155.Παπαδημητρίου Β. (2005). Ο Κονστρουκτιβισμός στις Φυσικές Επιστήμες και στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Περιλαμβάνεται στο «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ο νέος πολιτισμός που αναδύεται» (επιμ. Α. Γεωργόπουλος). Gutenberg, Αθήνα, σελ. 393-420.Παρασκευόπουλος Σ. & Κορφιάτης Κ. (2003). Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Θεωρίες και μέθοδοι. Χριστοδουλίδης, Θεσσαλονίκη.Ρεπούση Μ. (2012). Τα Μαρασλειακά (1925-1927). Πόλις, Αθήνα.Τερζής Ν.Π. (2010). Η παιδαγωγική του Αλέξανδρου Π. Δελμούζου. Συστηματική εξέταση του έργου και της δράσης του. Δεύτερη έκδοση, συμπληρωμένη. Αφοι Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη.Φλογαϊτη Ε. (2006). Εκπαίδευση για το περιβάλλον και την αειφορία. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.Φραγκουδάκη Α. (1979). Τα Αναγνωστικά Βιβλία του Δημοτικού Σχολείου. Θεμέλιο, Αθήνα.Χαρίτος Χ.Γ. (1989). Το Παρθεναγωγείο του Βόλου. Α’ τόμος. Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας. Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς. Αθήνα. http://www.iaen.gr/to_parthenagogeio_tou_bolou__a__-b-34*0.htmlΧρυσαφίδης Κ. (1994). Βιωματική – Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Η Εισαγωγή της Μεθόδου Project στο Σχολείο. Gutenberg, Αθήνα (ανατύπωση: 2006).
