Thuk. 173,2 - 74,3. Beitrag zur Forschung der attischen Leichenreden
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.50, No.1, 1998, pages 190-212
Issue:
Pages:
190-212
Author:
Abstract:
Η επαινετική αναφορά στα Ιστορικά κατορθώµατα των προγόνων τους που κάνουν οι Αθηναίοι πρέσβεις απαντώντας στις αιτιάσεις των Κορινθίων κατά τη διάρκεια του συνεδρίου της Πελ/κής συµµαχίας, πιστεύουµε ότι ανήκουν σε επιτάφιο λόγο. Στο συµπέρασµα αυτό καταλήγουµε από τη δήλωση των ίδιων των πρέσβεων ότι θα παραλείψουν τα µυθικά κατορθώµατα της πόλεως, τα όποια σε συνδυασµό µε τα ιστορικά αποτελούν µέρος της τυπικής διάρθρωσης των Επιταφίων λόγων. Κάτι ανάλογο παρατηρούµε και στον Ηρόδοτο (IX 27), µε τη διαφορά ότι εκεί οι Αθηναίοι
ρέσβεις προβάλλουν τα µυθικά και αποσιωπούν τα ιστορικά κατορθώµατα. Πρόσθετο επιχείρηµα αποτελεί το γεγονός ότι η αναφορά αυτή δεν είναι δυνατό να είναι επινόηση του Θουκυδίδη, γιατί ο ιστορικός έχει διατυπώσει αντίθετες απόψεις στο 1.18.1-2. Πρόκειται εποµένως για απόσπασµα επιταφίου λόγου και το πιθανότερο είναι να ανήκει στον Επιτάφιο για τους νεκρούς του Σαµιακού πολέµου (441-439 π.Χ.), στο τµήµα που αφορά τον έπαινο των ιστορικών προγονικών κατορθωµάτων. Αυτό το τµήµα ήταν το πιο σηµαντικό του λόγου γιατί προωθούσε τις επιδιώξεις της πόλη
και αντικατόπτριζε τη σύγκρουση δηµοκρατικών και ολιγαρχικών.Με βάση αυτό και τα σωζόµενα αποσπάσµατα προσπαθούµε να ανασυνθέσωµε τον Επιτάφιο αυτό και να γνωρίσωµε τη µορφή και την εξέλιξη του είδους των Επιταφίων λόγων αναλύοντας και συγκρίνοντας το µε τα αντίστοιχα τµήµατα των σωζόμενων επιταφίων λόγων.Η σύγκριση αυτού του αποσπ. µε τα αντίστοιχα χωρία των σωζόµενων επιταφίων λόγων δείχνει ότι το είδος των επιταφίων λόγων διακρίνεται σαφώς σε δύο κατηγορίες, ένα «δηµοκρατικό», µε έντονο αθηνοκεντρικό χαρακτήρα, κι ένα «ολιγαρχικό
, µε έκδηλο φιλοσπαρτιατικό πνεύµα, όπως γίνεται φανερό στο Μενέξενο του Πλάτωνος και τον Πανηγυρικό τού Ισοκράτους.Οι δύο αυτές κατηγορίες είχαν ήδη διαµορφωθεί πριν από την άφιξη του Γοργία στην Αθήνα. Η συµβολή του αναγνωρίζεται στην προσπάθεια του να υπερβή αυτές τις διαφορές και να παρουσίαση µια νέα πρόταση µε πανελλήνιο και αντιπερσικό χαρακτήρα.Νέα τροπή σηµατοδοτεί και ο Επιτάφιος του Υπερείδη που εγκαινιάζει προσωπικούς επιτάφιους, δηλ. επικήδειους λόγους. Ο Επιτάφιος ως είδος είναι δηµιούργηµα της αθηναϊκής δηµοκρατίας και α
ποτυπώνει έντονα τους πολιτικούς της στόχους.
Subject (LC):
Notes:
Περιέχει σημειώσεις
