Die Interpretation altgriechischer Texte auf der Oberstufe des Gymnasiums
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.ΚΔ, No.47-48, 1972, pages 119-129
Issue:
Pages:
119-129
Author:
Abstract:
Tò μάθημα των 'Αρχαίων Ελληνικών ως το κατ' εξοχήν έθνικον μάθημα τών 'Ελλήνων έτυχε πάντοτε ιδιαιτέρας προσοχής κατά τήν σύνταξιν τών αναλυτικών προγραμμάτων του Γυμνασίου. Δια του μαθήματος τούτου πέραν της φρονηματιστικής καi εθνικής του αποστολής επιδιώκεται καί ή γλωσσική, αισθητική, ηθική καί λογική καλλιέργεια τών μαθητών. Εις τάς ανωτέρας γυμνασιακάς τάξεις τα αναλυτικά προγράμματα τονίζουν τήν σημασίαν της λογικής επεξεργασίας καί γενικώτερον της φιλοσοφικής ερμηνείας εκλεκτών προσφερομένων δια τον σκοπον τούτον αρχαιοελληνικών κειμένων παρέχουν δ' ενίοτε καί σχετικάς μεθοδικάς οδηγίας. Ό φιλόλογος, ό όποιος θα έπωμισθή το δύσκολον έργον της ερμηνείας τών έν λόγω κειμένων, πρέπει εν πρώτοις να διαθέτη επαρκή αίσθητικήν καί φιλοσοφικήν κατάρτισιν, δια να μήν προδώση ούτε τήν λογοτεχνίαν ούτε τήν φιλοσοφίαν. Ή λογική-φιλοσοφική επεξεργασία προϋποθέτει συνήθως τήν γλωσσικήν-αίσθητικήν, χωρίς έν τούτοις να άποτελή τούτο κανόνα ύποχρεωτικόν. Το άμεσώτερον καί προσφορώτερον θέμα διά τήν λογικήν—φιλοσοφικήν έπεξεργασίαν είναι ή γλώσσα καί ή λογική της συγκρότησις. Ή βαθμιαία συνειδητή μεταφορά του μαθητού από της λέξεως εις τήν εννοιαν, άπο τής εικόνος εις τήν περιοχήν τής 'ιδέας αποτελεί τεραστίαν κατάκτησιν, διότι τούτο σημαίνει μετάβασιν άπο τής εμπειρικής εις τήν φιλοσοφικήν θεώρησιν. Ή φιλοσοφική επεξεργασία έχει ως άφετηρίαν τήν «θέσιν ζητήματος» καί τέρμα τήν λύσιν αύτου. Αίώνιον υπόδειγμα φιλοσόφου-έρμηνευτού παραμένει ό Σωκράτης. Ή σωκρατική μαιευτική είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθή εις τα τρία ερωτήματα : Τί λέγει ό συγγραφεύς, διατί το λέγει, πώς το λέγει ; Δια τον άποδοτικον συντονισμον αισθητικής καί φιλοσοφικής ερμηνείας απαιτούνται προ πάντων κείμενα κατάλληλα. Πανθομολογεΐται ότι δια τήν περί ής ό λόγος άμφίπλευρον έρμηνευτικήν έπεξεργασίαν ουδεμία γραμματεία διαθέτει εις τοιαύτην πληρότητα καί ποικιλίαν κείμενα προσφερόμενα δια τον σκοπον τούτον όσον ή αρχαιοελληνική. "Ως προς τήν μέθοδον δέν φαίνεται να ύπάρχη αυστηρά διαχωριστική γραμμή μεταξύ αισθητικής καί φιλοσοφικής ερμηνείας. Συνήθως ή μία βοηθεί καί συμπληροί τήν άλλην, μέχρις ότου κατά τον περίφημον άφορισμον του Δ. Σολωμού «συλλαβή μέ δύναμιν ό νους κι' έπειτα ή καρδιά θερμά αίσθανθή ό,τι ό νους έσυνέλαβε». Δια τής διπλής θεωρήσεως καί ερμηνείας τών κειμένων συντελείται βαθμιαίως εις το πνεύμα και τήν ψυχήν τών μαθητών ή θαυμαστή εκείνη μορφωτική κατεργασία, διά τής οποίας φωτίζεται ό νους καί θερμαίνεται ή καρδία καί ούτω καθίσταται δυνατή κατά το άναλυτικον πρόγραμμα «ή ενεργητική δημιουργική βίωσις του πνευματικού καί αξιολογικού περιεχομένου τών έργων τών Ελλήνων κλασσικών».
Subject:
Subject (LC):
