Liberté et destin : dans l' «Antigone» de Sophocle
Part of : Πλάτων : περιοδικό της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων ; Vol.ΚΔ, No.47-48, 1972, pages 305-312
Issue:
Pages:
305-312
Author:
Abstract:
Ή σύγκρουσις ελευθερίας και μοίρας εις τήν «Άντιγόνην» του Σοφοκλέους παρουσιάζει ιδιαίτερον ενδιαφέρον. Το πρόβλημα τίθεται ώς έξης : Έάν ή ήρωίς ώδηγήθη εις τήν πραξιν της κατόπιν ωρίμου σκέψεως και υπευθύνου αποφάσεως, πώς θα πρέπει νά εξηγηθούν οι μετέπειτα θρήνοι της καί αι διαμαρτυρίαι κατά του πεπρωμένου ; Και έάν το πεπρωμένον είναι εκείνο, το όποιον κατηύθυνε τήν δράσιν της 'Αντιγόνης, πώς θα πρέπει να έξηγηθή το γεγονός ότι ή άπόφασις ελήφθη έν πλήρει επιγνώσει της καταστάσεως καί μάλιστα παρά τάς πιεστικάς παρακλήσεις της Ίσμήνης καί τάς άπείλάς του Κρέοντος ; Εις το παρόν άρθρον καταβάλλεται προσπάθεια να δειχθη ότι ή ελευθερία και ή μοίρα οχι μόνον δεν συγκρούονται, άλλα συγκλίνουν καί συναντώνται εις το πρόσωπον της 'Αντιγόνης. Τοιουτοτρόπως επισημαίνονται τα στοιχεία τά διαγράφοντα το άμείλικτον πλαίσιον του περωμένου, το όποιον όμως αφήνει σημαντικον περιθώριον ελευθερίας εις τήν ηρωίδα. "Η 'Αντιγόνη αποφασίζει χωρίς έξωτερικήν πίεσιν, με πλήρη διαύγειαν καί συναίσθησιν ευθύνης, δια της αποφάσεως της όμως σπεύδει κατ' ούσίαν εις συνάντησιν της προσωπικής της μοίρας. Ταυτοχρόνως έκαστη τών δύο φαινομενικώς αντιθέτων όψεων εις τήν συμπεριφοράν της ήρωίδος αξιολογείται έν συσχετισμω προς τήν έτέραν. Οι θρήνοι π. χ. ώς έκφρασις αγάπης προς τήν ζωήν αποδεικνύουν πόσον ηρωική ύπήρξεν ή πρόθυμος εκλογή του θανάτου. Ή φαινομενική, επομένως, ασυνέπεια της ήρωίδος, ή οποία, μετά τήν άρχικήν της άκαμψίαν, καταρρέει προ του θανάτου καί θρηνεί, προδίδει τελικώς ήθικήν.όλοκλήρωσιν καί ύπαρξιακήν γνησιότητα.
Subject:
Subject (LC):
